Rüzgar Enerjisi Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) için bin megavatlık (MW) ilk ihale açık eksiltme usulüyle yapıldı. Teklif veren konsorsiyumların içinde dört Alman, iki Çin, bir Amerikalı ve bir Danimarkalı şirket vardı. Kilovat saat başı 7 dolar/centten başlayan ihaleyi Siemens-Turketler-Kalyon konsorsiyumu açık eksiltmede 3,48 cent/kilovat saat teklifi ile kazandı.
Ancak fiyat itibari ile avantajlı olduğu görülen bu tip ihalelere çok ciddi bir itiraz var. İtiraz bu sektörün en büyük çatı organı Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TUREB) Başkanı Mustafa Serdar Ataseven’den geliyor. Mustafa Serdar Ataseven eksi ihaleleri sürdürülebilir bulmadığını söylüyor. Sustainable Economy Dergisi’ne yazdığı makalede Ataseven “Eksi fiyatlar sürdürülebilirliğin önünde engel. Bu fiyatlar yerli finansmanla gerçekleştirilemez” diyor ve çok ciddi konulara parmak basıyor. Kısaca Ataseven’in açıklamaları şöyle: “Geçtiğimiz ay içinde yapılan rüzgar yarışmalarında verilen eksi teklifler, sektörün sürdürülebilir olma ve yerlileşme politikasına da eksi olarak yansıyacak. Bunu yarışma yönetmeliği taslağını gördüğümüzde de belirtmiştik.
Eksi fiyat; piyasada oluşan fiyatlar üzerinden teklif edilen kadar daha aşağıya fiyat vererek bu projeleri hayata geçirebilirim anlamına geliyor.
ANCAK UCUZ KREDİ BULMAKLA MÜMKÜN
Yerli katkı mevzuatından faydalanamayacağı için yerli kanat ve kule tercih edemeyecek olan bu projeler, mecburen yurtdışından ekipman getirerek ilgili ülkenin kredisini kullanacak.
Yerli finansman maliyetleri yurtdışına göre daha pahalı. Yerli katkıdan dolayı alınan ilavelerle yerli finansman maliyeti dengelenebiliyor. Fakat eksi teklif verildiğinde yerli katkıdan yararlanılamadığı için, bu maliyetin karşılanması ancak daha ucuz kredi bulmakla mümkün.
Bugünkü piyasa koşulları ve elektrik fiyatlarına baktığımızda projenin hayata geçmesi ile ilgili soru işaretleri görüyoruz. Son yıllarda petrol ve doğalgaz fiyatlarının düşmesiyle birlikte gerileyen elektrik fiyatlarını dikkate alırsak, bugünkü piyasa koşulları içinde eksi fiyatla projenin hayata geçirilmesi çok da yapılabilir bir durum gibi görünmüyor.
Her zaman şunu söylüyoruz; Rüzgar sektörü tüm paydaşlar için sürdürülebilir, yatırımcı açısından öngörülebilir, son kullanıcıya fayda sağlayan, yerli sanayinin gelişimini destekler nitelikte olursa Türkiye kazanır.
Bu nedenle yarışma yönetmeliğinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyor ve eksi fiyatın sürdürülebilirlik ve yerli üretimin önünde bir engel olduğunu tekrar tekrar vurgulamak istiyoruz. Gelişmeleri ilerleyen süreçte hep birlikte göreceğiz.”
Evet sektörün en büyük çatı organı Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TUREB) Başkanı Mustafa Serdar Ataseven böyle söylüyor.
Gerçekten sonucu hep beraber yaşayıp göreceğiz.
Finans Gündem/Fatih Çil