Dünya, Türkiye’nin depremlerde hasar gören kültürel mirasını yeniden inşa için birleşiyor
Ankara’da gerçekleşen bir etkinlikte, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) Şubat 2023’te Türkiye’nin güneyinde meydana gelen ve büyük hasara yol açan depremlerin ardından, kültürel miras yapılarının restorasyonu için gereken kaynakların toplanmasını amaçlayan bir küresel bağış kampanyası başlattı. Kampanya, bölgenin zengin kültürel mozağini korumak için www.savethelegacy.org adlı web sitesi üzerinden bireysel ve kurumsal bağışlar toplamayı hedefliyor.
Depremin yıkıcı etkileri
Bu doğal felaket, 50.700’den fazla insanın yaşamını yitirmesine, 313.000 binanın yıkılmasına ve 3,3 milyon insanın evsiz kalmasına yol açtı. Ek olarak, bölgede bulunan ve 13 farklı medeniyetin izlerini taşıyan 8.444 tarihi yapının 3.752’si hasar gördü veya yıkıldı. Uzmanlar, yeniden inşa ve restorasyon maliyetlerinin milyarlarca doları bulacağını tahmin ediyor.
Kültürel mirasın restorasyonunun önemi
UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton, kültürel mirasın restorasyonunun, bölge insanının kimliğini ve geçim kaynaklarını korumanın yanı sıra, dünya kültürü için de büyük önem taşıdığını vurguladı. Restorasyon çabaları, yerel zanaatları, gastronomiyi ve gelenekleri destekleyerek, ziyaretçiler için de büyük bir çekim merkezi oluşturacak.
UNDP ve Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın iş birliği
UNDP, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile iş birliği yaparak, risk altındaki eser koleksiyonlarının korunması ve bölgedeki arkeoloji müzelerine özelleştirilmiş konteynerler teslim etmekte ve hasar değerlendirme sürecinde teknolojik destek sağlamakta.
Uluslararası toplumun katkıları
Kampanya, Türkiye’nin zor zamanlarında uluslararası toplumun dayanışmasını yansıtarak, bireysel ve kurumsal bağışların yanı sıra, hükümetlerin de desteğini bekliyor. Bulgaristan, Yunanistan ve Romanya gibi ülkeler, kampanyayı desteklemek için taahhütlerde bulundu.
Bölgenin kültürel miras alanları
Kampanyanın odak noktası arasında, Hatay Arkeoloji Müzesi, Gaziantep Kalesi, Sarımiye Camii, Mar Yuhanna Rum Ortodoks Kilisesi, Kahramanmaraş Merkez Çarşısı ve Adıyaman’daki Arsameia arkeolojik alanı bulunuyor.
Kültürel miras ve topluluklar arasındaki bağ
UNDP, kültürel mirasın sadece tarihi değerini değil, aynı zamanda yerel gelenekler, el sanatları ve turizm sektörü ile olan bağlantısını da vurguluyor. Kampanya, bu alandaki somut olmayan kültürel mirasın önemini de ön plana çıkarıyor.
Kampanyanın geniş etkisi
Meta Vakfı, kampanyayı dijital platformları üzerinden tanıtmak ve Artırılmış Gerçeklik teknolojileri kullanarak kültürel mirası görselleştirmek için destek sağladı. Etkinlikte, Antakya Medeniyetler Korosu’nun performansı ve kültürel miras uzmanlarının, zanaatkârların ve toplum liderlerinin katılımıyla bir panel oturumu gerçekleştirildi.
Toplumların kültürel mirasla olan bağını güçlendirme
İskenderun Rum Ortodoks Kilisesi Fukara Vakfı Başkanı Can Teymur, farklı dinlerin binlerce yıldır Hatay’da bir arada yaşadığını ve depremlerin camileri, kiliseleri ve sinagogları ayırt etmeksizin yıktığını belirterek, UNDP’nin çabalarını memnuniyetle karşıladığını ifade etti.
Bu kampanya, Türkiye’nin tarihi ve kültürel mirasını korumak ve restorasyon için gereken kaynakları toplamak amacıyla, uluslararası ve yerel toplulukların ortak çabalarını yansıtan önemli bir adım.