Ticaret Bakanlığı, 2023 sonunda yürürlüğe giren elektrikli araç ithalat tebliğine önemli bir güncelleme getirerek, plug-in hibrit araçları (PHEV) da kapsam içine aldı.
Bu düzenleme, özellikle Çin ve Japonya gibi AB ve STA ülkeleri dışındaki üreticileri etkileyebilir.
Plug-in hibrit araçlar da ithalat düzenlemesine dahil edildi
Ticaret Bakanlığı, elektrikli araçların ithalatını düzenleyen tebliği güncelleyerek, daha önce yalnızca tamamen elektrikli araçlar için geçerli olan zorunlulukları, plug-in hibrit araçlar için de uygulamaya koydu. Bu kapsamda, AB ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamında olmayan ülkelerden gelen elektrikli ve PHEV araçlar, Türkiye’de satışa sunulmadan önce belirli kriterleri karşılamak zorunda kalacak.
Yeni şartlar neler içeriyor?
Yeni düzenlemeye göre, ithalatı yapılacak araçların Türkiye’de 7 coğrafi bölgede en az 20 yetkili servisinin ithalatçı firma tarafından kurulması gerekiyor. Bu servislerin Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından belgelendirilmesi zorunlu olacak. Ayrıca, araçların bakım ve onarımından sorumlu kişiler, TSE veya Meslekî Yeterlilik Kurumu’ndan elektrikli araçların bakımına yönelik özel bir yeterlilik belgesi almak zorundalar.
İzin belgeleri ve geçiş süreci
Bu yeni düzenlemeye ek olarak, AB veya STA kapsamı dışında kalan ülkelerden ithal edilecek elektrikli ve PHEV araçlar için, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından düzenlenen bir “izin belgesi” gerekecek. Bu araçların ithalatında herhangi bir mağduriyetin yaşanmaması için 30 günlük bir geçiş süresi tanınmış durumda. Düzenleme, Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren 30 gün içinde yürürlüğe girecek.
Pazar payı etkileri
Türkiye’de elektrikli araç pazarında PHEV’lerin satışları henüz çok yüksek olmasa da, Ocak-Ağustos 2024 döneminde PHEV satışları yüzde 47 oranında artarak 2.340 adede ulaştı. Çinli ve Japon markalar bu büyüyen pazardan önemli bir pay almayı hedefliyordu, ancak yeni düzenleme, özellikle Çinli markaların Türkiye’deki planlarını zorlaştırabilir. Örneğin, DFSK, Lynk&Co ve MG gibi Çinli üreticilerin bazı popüler modelleri, artık Türkiye’ye ithal edilemeyebilir.
Yerleşik temsilci ve servis ağının önemi artıyor
Ticaret Bakanlığı’nın yeni düzenlemesi, özellikle AB ve STA ülkeleri dışından ithal edilen PHEV ve elektrikli araçların Türkiye’de satışa sunulabilmesi için yerleşik temsilci bulundurulması ve geniş bir servis ağı kurulması zorunluluğunu getiriyor. Bu adımlar, Türkiye pazarındaki elektrikli ve hibrit araçların satış sonrası hizmetlerinin daha iyi organize edilmesini sağlarken, yabancı markaların Türkiye pazarına girişinde önemli bir engel teşkil edebilir.
Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ
Plug-in hibrit elektrikli araç (PHEV) nedir?
Plug-in hibrit elektrikli araçlar (PHEV), hem içten yanmalı bir motora hem de şarj edilebilir bir batarya ile çalışan elektrik motoruna sahip araçlardır. Bu araçlar, yalnızca elektrik motoruyla kısa mesafeler katedebilirken, bataryaları tükendiğinde benzinli motor devreye girerek daha uzun menziller sunar. PHEV’ler, çevreci bir seçenek olarak, özellikle şehir içi kullanımda sıfır emisyon avantajı sağlar. Ayrıca, harici bir güç kaynağına bağlanarak bataryalarının yeniden şarj edilebilmesi, bu araçların esnek bir kullanım sunmasını mümkün kılar.