SHURA: Türkiye’nin enerji dönüşümüne dair 2024’ün özeti ve 2025’in yol haritası
25 Aralık 2024 tarihinde İstanbul’daki Richmond Otel’de düzenlenen SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi’nin “Türkiye’nin Enerji Dönüşümü 2024 Değerlendirmesi ve 2025 Projeksiyonu” toplantısı, enerji sektörünün son yıldaki gelişmelerinin değerlendirilmesi ve gelecek projeksiyonlarının sunulması amacıyla basına yönelik bir etkinlik olarak gerçekleşti. Toplantıda SHURA Yönlendirme Komitesi Başkanı Selahattin Hakman ve SHURA Direktörü Alkım Bağ Güllü, enerji dönüşümüne dair kritik mesajlar verdi.
SHURA Yönlendirme Komitesi Başkanı Selahattin Hakman
Hakman: “Enerji sektörü 3 trilyon doların üzerine çıktı”
Selahattin Hakman, küresel enerji sektörünün temiz enerji ekseninde yaşadığı büyük dönüşümün altını çizerek şu bilgileri paylaştı:
“2015 yılında 2 trilyon dolar olan küresel enerji sektörü hacmi, 2024’te 3 trilyon dolara ulaştı. Bu rakamın içindeki temiz enerji payı ise %50’den %70’e yükseldi. Bugün dünyada kurulmakta olan elektrik santrallerinin %85’i yenilenebilir enerji kaynaklı.”
Hakman, güneş enerjisinin bu dönüşümdeki kritik rolüne dikkat çekerek şu bilgileri verdi:
- Son üç yılda güneş paneli kurulumu %217 oranında arttı.
- Elektrikli araç satışları 2018’de 2,1 milyon iken 2024’te 17 milyona ulaştı.
- Küresel batarya talebi, 2020’deki 185 GWh seviyesinden 2024’te 685 GWh’e yükseldi.
SHURA Direktörü Alkım Bağ Güllü
Alkım Bağ Güllü: “Enerji ithalatı azaldı, yerli yenilenebilir kapasite artıyor”
SHURA Direktörü Alkım Bağ Güllü, 2024’ün enerji dönüşümü açısından kritik bir yıl olduğunu vurgulayarak şu bilgileri paylaştı:
“Bu yıl, yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandığı, enerji ithalatının azaldığı ve enerji arz güvenliği konusunda stratejik adımların atıldığı bir dönem oldu.”
2024’te dikkat çeken veriler
| Veri | 2023 | 2024 |
|---|---|---|
| Kurulu güç | 109 GW | 115 GW |
| Yenilenebilir enerji payı | %56 | %59 |
| Rüzgar ve güneş enerji üretimi | %16 | %18.3 |
YEKA ihaleleri ve gelecekteki hedefler
Alkım Bağ Güllü, YEKA ihaleleriyle ilgili olarak şunları kaydetti:
“2025 başında 800 MW güneş ve 1.200 MW rüzgar kapasitesini tahsis etmek üzere yeni YEKA ihaleleri düzenlenecek. Ancak gerçekleşme oranlarının artırılması için şeffaflık ve öngörülebilirlik hayati önem taşıyor.”
Güllü, Türkiye’de enerji sektörünün yıllık 15 milyar dolarlık yatırım ihtiyacına dikkat çekerken, finansal kaynaklara erişimi kolaylaştıracak politikaların gerekliliğini vurguladı.
Sanayi sektöründe enerji dönüşümü
Enerji dönüşümünün sanayi sektörüyle birlikte ele alınması gerektiği etkinlikte vurgulandı. Güllü, sanayinin nihai enerji tüketiminin %50’sinden sorumlu olduğunu ve karbonsuzlaşma hedeflerinin bu sektörde yapısal bir dönüşüm gerektirdiğini belirtti.
Türkiye Hava Kaynaklı Isı Pompası Ortalama COP değerleri
Isı pompaları ve doğal gaz bağımlılığı
Türkiye’de enerji verimliliği ve karbon emisyonlarını azaltma potansiyeline sahip olan ısı pompaları, düşük işletme maliyetleri ve çevre dostu yapılarıyla dikkat çekiyor. Özellikle sahil alanlarında, ısı pompalarının verimliliği daha yüksek ve kullanım imkanı sunuyor. Ancak, SHURA’nın raporunda da belirtildiği gibi, bu teknolojinin yaygınlaşmasındaki en büyük engel, Türkiye’nin doğal gaza olan yüksek bağımlılığı.
Doğal gaz sübvansiyonları, tüketicilerin yenilikçi çözümlere yönelmesini sınırlıyor. Özellikle ısı pompaları gibi düşük karbonlu teknolojiler, mevcut fiyat avantajı nedeniyle doğal gaz ile rekabet edemiyor. Raporda, enerji sektöründe doğal gazın sübvansiyonlarla desteklenmesinin, tüketicilerin maliyet odaklı tercihlerini etkileyerek ısı pompaları gibi yenilikçi teknolojilere geçişi zorlaştırdığı ifade edildi. Isı pompalarının yaygınlaşması için doğal gaz sübvansiyonlarının kademeli olarak kaldırılması ve teşvik mekanizmalarının devreye alınması gerektiği vurgulandı.
Yeşil Hidrojen: Geleceğin Enerji Çözümü
SHURA’nın raporuna göre, Türkiye’nin yeşil hidrojen üretim kapasitesini artırması, enerji dönüşümü hedefleri doğrultusunda kritik bir adım olarak görülmekte. 2028 yılı itibarıyla 1,5 GW, 2035 yılına kadar 5 GW ve 2053 yılına kadar 70 GW elektrolizör kapasitesine ulaşılması hedefleniyor.
Yeşil hidrojen, sanayi ve ulaştırmada karbonsuzlaşmayı sağlamak için stratejik bir rol oynayacak. Türkiye, yerli üretimi destekleyerek bu teknolojide dışa bağımlılığı azaltabilir.
SHURA’nın 2024 raporunda, yeşil hidrojen teknolojisinin enerji depolama ve dağıtım altyapısıyla birlikte geliştirilmesi gerektiği belirtiliyor. Raporda, bu teknolojinin yerel olarak üretilmesi ve sanayi ile entegre edilmesinin ekonomik ve çevresel katkıları vurgulanmakta.
Başlıca Hedefler
- 2028 yılına kadar 1,5 GW yeşil hidrojen elektrolizör kapasitesi.
- 2053 net sıfır karbon hedefi kapsamında, sanayi ve ulaştırmada yeşil hidrojen kullanımının artırılması.
- Hidrojen üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının entegrasyonu.
Yeşil hidrojen, özellikle demir-çelik sektörü ve ulaştırmada fosil yakıtların yerini alarak karbon salımını düşürmekte kilit bir çözüm sunmakta. Bu bağlamda, ilgili düzenlemelerin ve finansal teşviklerin devreye alınması önem taşımakta.
2025 hedefleri ve öngörüler
Türkiye, 2025 yılında elektrik üretiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının payını %47,8’e çıkarmayı hedefliyor. Bu kapsamda, güneş, rüzgar, jeotermal ve hidroelektrik santrallerinin elektrik üretimindeki katkısının artırılması planlanıyor. Ayrıca, doğal gaz depolama kapasitesinin yükseltilmesi ve iletim-de dağıtım kayıplarının düşürülmesi de hedefler arasında yer alıyor.
Uluslararası işbirlikleri ve anlaşmalar
2024 yılında, Türkiye enerji sektöründe uluslararası işbirlikleri ve anlaşmalar da öne çıktı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Türkmenistan ve Azerbaycan ile doğal gaz ve hidrokarbon alanında önemli anlaşmalar imzaladı. Bu işbirlikleri, Türkiye’nin enerji arz güvenliğini artırma ve bölgesel enerji merkezi olma hedefleri doğrultusunda atılmış adımlar olarak değerlendiriliyor.
Yeşil enerjiye dair en güncel gelişmeler ve analizler için Yeşil Haber’i takip etmeye devam edin.
İlgili Makaleler
- Türkiye’nin 2024-2028 Enerji Stratejisi: Sürdürülebilir Kalkınma ve Yeşil Dönüşüm
- Türkiye’nin COP29’daki Enerji Dönüşümü Vizyonu
- MW100 Raporu Işığında Türkiye’nin Enerji Dönüşümünde 2024 Perspektifi
- Yeşil Hidrojen: Açık Artırma Modeli ile Geleceğe Hazırlık
- EPDK’dan Elektrikli Araç ve Şarj Altyapısı Projeksiyonu: On Yıllık Bir Bakış
Bu gönderiyi Instagram’da gör