Mısır, su kıtlığı ve azalan tarım arazisi ile başa çıkmak için neler yapabilir? Mısır’daki bazı küçük çiftçiler, su kıtlığına karşı topraksız tarıma geçiyorlar.

Bu teknik, bitkilerin ihtiyaç duyduğu su miktarını önemli ölçüde azaltan kum veya köpük gibi substratları kullanır. Aynı zamanda en pahalı tarım girdilerinden biri olan gübre miktarını da azaltır. Ancak uzmanlar, yüksek başlangıç maliyetleri ve belirli ürün sınırlamalarının yaygın kullanımını sınırlayabileceğini belirtiyorlar.

Topraksız tarım nedir?

Topraksız tarım, bitkileri topraksız olarak yetiştirmek anlamına gelir ve bu, besin açısından zengin su kullanarak yapılır ve sıkı kontrol altındaki sera içinde gerçekleştirilir. Kum, çakıl, kil, köpük veya sünger gibi topraksız substratlar bitki köklerini desteklemek için kullanılır. Bazı durumlarda, balık tankları, bitkilere besleyici hayvan atıklarını iletmek için sisteme bağlanır. Dünya Doğayı Koruma Vakfı’nın 2020 raporuna göre, hidroponik tarım, geleneksel yetiştiricilik için gereken suyun sadece %10’unu kullanır. Ayrıca, ormansızlaşmayı azaltır ve pestisit kullanımını en aza indirir.

Topraksız tarım, su kıtlığı alanlarında can simidi olabilir

Mısır’da, tarım teknolojileri başlangıç Plug’n’Grow, şimdi çiftçilere geniş bir topraksız tarım çözüm yelpazesi sunuyor. Şirketin Ürün Müdürü Nouran El Said, “Topraksız kültür, çok hassas ve iyi kontrol edilen bir yöntemle yüksek kaliteli ürünler üretmemize olanak tanıyan bir teknik” diyor. El Said ayrıca, “Hidroponik, içinde su atığına izin vermeyen kapalı bir sistem içerdiğinden, geleneksel tarımda kullanılan suyun yaklaşık %90’ını tasarruf sağlıyor” diye ekliyor. Bu, su kıtlığıyla karşı karşıya olan bir ülke için çok önemli ve aynı zamanda gübrelerin neredeyse %60’ını tasarruf etmesi de ek ekonomik fayda sağlıyor.

Mısır’ın karşılaştığı su krizi

Plug’n’Grow, son yıllarda Mısır’da ortaya çıkan bir dizi tarım teknolojisi girişimlerinden biri olarak öne çıkıyor ve bu tarım yöntemini teşvik ediyor. Birleşmiş Milletler’e göre, Mısır yıllık su eksikliği ile karşı karşıya. Bu eksiklik, iklim değişikliği ve Etiyopya’nın Nil Nehri’nin ana kollarından birine inşa ettiği baraj nedeniyle, Mısır’ın temiz su kaynağı olan Nil Nehri’ndeki su kaynaklarının 2025 yılında azalması beklentisiyle daha da kötüleşiyor. Aynı zamanda, Mısır’ın sürdürülebilir tarım için kullanılabilir arazi miktarı nüfus artışı ve kentleşme nedeniyle daralıyor. Geriye kalan %95’i ise tamamen çöl. Ain Shams Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nden Mona Zayed, “Mısır tarımının geleceğini tehdit eden en önemli sorunların, tarım alanlarının azalması, toprak ve suyun tuzlu olması ve su sıkıntısı olduğunu belirtiyor. “Bu sorunlar çok ciddi çünkü nüfusumuzu beslememiz ve tarım ürünleri ihracatıyla daha fazla döviz geliri elde etmemiz gerekiyor. Topraksız tarım, bu sorunlara bir çözüm sunuyor.

Ekolojik faydalarının yanı sıra hidroponik tarımın vaatleri

Hidroponik, ekolojik faydalarının yanı sıra daha hızlı büyüme ve daha yüksek ürün verimi vaat ediyor. Plug’n’Grow’un Ürün Müdürü Nouran El Said, ‘Eğer 10.000 feddan [0.042 km2] üzerine hidroponik tarım uygulasaydık, yaklaşık olarak Mısır’ın tarım ihracatının neredeyse yarısını oluşturacak iki milyon ton sebze üretebilirdik ve yaklaşık olarak 1.2 milyar dolar gelir elde edebilirdik’ diyor. Ayrıca, tasarruf edilen su, stratejik ürünlere, özellikle buğdaya yönlendirilebilir. Bu, gıda güvenliğini sağlama ve tarım ürünlerinden daha fazla gelir elde etme fırsatı sunabilir. Türkiye gibi su kaynaklarını kaybeden başka ülkeler için de bir örnek olabilir.