Bazı şirketler yenilenebilir enerjiye yatırım yaptıklarını açıklasalar da bu yatırımlar, genel emisyon seviyelerini düşürmeye yetmiyor ve fosil yakıt üretimi hala artış trendinde. Araştırmalara göre, fosil yakıt devleri karbon emisyonlarını azaltmak yerine artırmaya devam ediyor.
Carbon Majors, büyük fosil yakıt şirketlerinin tarihsel ve güncel karbon salımlarını izleyen, bu şirketlerin iklim krizindeki sorumluluğunu gözler önüne seren bir araştırma girişimi. Carbon Majors raporlarına göre, Dünyadaki toplam fosil yakıt kaynaklı karbon salımının yarısından, yalnızca 36 şirket sorumlu. Bu şirketler, sadece bir yılda 20 milyar tondan fazla CO2 salımına neden oldu. Daha önceki yıllarda da benzer bir tablo görülse de, bu şirketlerin salım oranlarında artış yaşandığı dikkat çekiyor. Bu durum, fosil yakıt üretiminin azalmadığını ve büyük şirketlerin iklim taahhütlerine rağmen emisyonlarını artırmaya devam ettiğini gösteriyor.
Karbon salınımında önde gelen şirketler
Devlet destekli petrol, doğal gaz ve kömür şirketleri listede başı çekerken, en büyük kirletici olarak Aramco öne çıktı. Şirket, tek başına bir ülke olsaydı, çevresel etki açısından dünyanın dördüncü büyük karbon salımı yapan ülkesi olacaktı. Bunun yanı sıra, China National Petroleum Corporation (CNPC), ExxonMobil, Shell ve Gazprom gibi dev şirketler de dünyanın en fazla karbon salan şirketleri arasında yer aldı. İncelenen 169 büyük fosil yakıt şirketinin 93’ü, karbon salımını bir önceki döneme göre artırdı.
Fosil yakıt endüstrisi Paris Anlaşması’na uymuyor
Carbon Majors raporları, Paris İklim Anlaşması hedeflerine rağmen büyük enerji şirketlerinin fosil yakıt üretimini artırmaya devam ettiğini gösteriyor. Bu şirketler, genellikle karbon azaltım planlarını duyurup yeşil enerji yatırımlarını öne çıkarsa da, eş zamanlı olarak lobi faaliyetleriyle düzenlemeleri gevşetmeye çalışıyor. Yeni fosil yakıt projeleri için finansman sağlıyor ve iklim politikalarını etkisiz hale getirecek stratejiler uyguluyor.
Devletlere ait şirketlerin birçoğu, Paris İklim Anlaşması ve diğer uluslararası taahhütlere rağmen fosil yakıt üretimini artırmaya devam ediyor. Karbon azaltım hedefleri belirlese de, bu taahhütlerin gerçekte uygulanmadığı ya da geciktirildiği görülüyor. Üstelik bazı devlet destekli şirketler, yenilenebilir enerji yatırımları yerine yeni petrol ve gaz projelerine öncelik vererek küresel emisyon azaltım çabalarını baltalıyor.
Tarihsel karbon salımının çoğu 180 şirkete ait
Raporlar, sanayi devriminden bu yana biriken karbon emisyonlarının üçte ikisinin 180 şirkete ait olduğunu gösteriyor. Bu şirketler arasında ExxonMobil, Chevron, BP ve Shell gibi küresel petrol devleri yer alırken, China National Petroleum Corporation (CNPC) ve Gazprom gibi devlet destekli şirketler de tarihi büyük kirleticiler arasında. Bu şirketlerden 26’sı, tarihsel karbon salımının üçte birinden sorumlu. Günümüzde de bu şirketlerin çoğu en yüksek karbon emisyonlarını üretenler arasında yer almaya devam ediyor. Bazıları, yenilenebilir enerji yatırımları ve karbon azaltım stratejileri açıkladıklarını belirtse de, genel emisyon seviyelerinde kayda değer bir düşüş görülmüyor. Günümüzde dünya genelinde iklim krizinin etkileri şiddetlenirken, karbon salımını artıran şirketlerin sorumluluk alması gerektiğini vurgulayan çağrılar artıyor.
Karbon salımı azalmıyor, halk baskısı artıyor
Bilim insanları ve aktivistler, karbon salımının azaltılmasının iklim krizini frenlemek için kritik olduğunu vurguluyorlar. Uluslararası bilimsel raporlar, küresel sıcaklık artışını kritik eşiklerin altında tutabilmek için emisyonların hızla azaltılması gerektiğini ortaya koyuyor. Ayrıca, akademik araştırmalar, fosil yakıt emisyonlarının mevcut seviyelerde devam etmesi halinde, iklim felaketlerinin kaçınılmaz olacağını belirtiyor. Ancak maalesef şirketler, bu yönde harekete geçmek yerine emisyonlarını artırmaya devam ediyor. Bununla birlikte, bazı büyük fosil yakıt şirketleri yenilenebilir enerjiye yatırım yaptıklarını duyursalar da, bu yatırımların ölçeği mevcut karbon emisyonlarını dengelemeye yetmiyor ve fosil yakıt üretimi baskın bir şekilde devam ediyor. Hükumetlerin ve şirketlerin, çok geç olmadan, gerçek anlamda harekete geçmesi gerekiyor.
İlgili Makaleler
- Karbon Vergisi: Çevreci Şirketlere Rekabet Gücü Katacak
- Yeşil Dünya Hedeflerine Rağmen Fosil Yakıt Teşvikleri
- 2023 IEA CO₂ Emisyon Raporu: CO₂ Emisyon Artışı ve Enerji
- Türkiye’nin 2053 Net Sıfır Hedefi: Enerji Dönüşümünün Etkileri
View this post on Instagram