Hidroelektrik santralleri (HES) sektörünün Avusturyalı uzmanı Global Hydro’nun, kuruluş hikayesi 80 yıl öncesinde Tuna nehri üzerinde türbin üretimi ile başladı. Bugün gelinen noktada ise küçük hidroelektrik ve türbin teknolojilerinde entegre bir sistem tedarikçisi olarak faaliyet gösteren küresel çapta bir firma.
Farklı akarsu tiplerine göre türbin teknolojisi geliştiren ve anahtar teslimi projeler üreten Global Hydro Türkiye pazarında ise 2006 yılından bu yana faaliyet gösteriyor. Türkiye’de HES yatırımcılarına anahtar teslimi tesisler kuran, sonrasında da bakım ve yedek parça hizmeti de sunan Global Hydro Genel Müdürleri Heinz Peter KnaB ve Stephan Fazeny Yeşil Haber’in sorularını yanıtladılar.
Global Hydro hakkında bilgi verir misiniz?
Global Hydro, küçük hidroelektrik ve türbin teknolojileri geliştirerek, yenilikçi çözümler ile gelecek nesiller için yaşanabilir bir ortam sağlıyor. Global Hydro olarak, 80 yıl önce Tuna nehri üzerinde türbin üretimi ile çalışmalarımıza başladık. Bugün geldiğimiz noktada, türbinler ve küçük hidroelektrik santral teknolojisinde küresel olarak tanınıyoruz.
Bu nehrin havzasında yer alan Global Hydro’nun konumu, şirketin felsefesinin önemli bir parçası ve uluslararası yönelimini simgeliyor. Bağımsız bir Avusturya şirketi olan Global Hydro, bugün entegre bir sistem tedarikçisi olarak faaliyet gösteriyor.
“BİN 200 SİSTEM KURDUK”
Müşterilerinize ne sunuyorsunuz?
Global Hydro, hidroelektrik santrallere dönük olumlu düşünceler, sürekli gelişim ve uzun yıllara dayanan bilgi birikiminin gücü sayesinde, müşterilerine, uluslararası proje deneyimi olan esnek bir şirketin avantajlarını sunuyor. Global Hydro, türbinlerin temel bileşenlerini doğrudan Avusturya’daki merkezinde üretiyor. Tesisler, oradan dünya çapında birçok ülkeye ihraç ediliyor.
Kurmuş olduğumuz bin 200 sistemimiz bulunuyor. Ürünlerin ilk tasarımından devreye almaya, servisten bakıma, yenilemeye kadar, bir tesisin kullanım ömrü boyunca müşterilerimizin hizmetindeyiz. Global Hydro olarak, 2017 ve 2018 yıllarındaki toplam satış rakamlarımız yaklaşık olarak 43 milyon euro’dur. Çalışan sayımız ise 165 kişiden oluşuyor.
“ÜRETİMDE 2.267 MW’LIK 465 HES VAR”
Türkiye hidroelektrik pazarındaki potansiyeli nasıl görüyorsunuz?
Global Hydro olarak, 2006 yılında Türkiye pazarında faaliyete başladık. HES pazarındaki potansiyele baktığımız zaman, EPDK’nın Ocak 2015 ilerleme raporuna göre, toplam 986,7 MW kapasiteli 190 küçük HES yapım aşamasında bulunuyor. Ayrıca, toplam 705 MW kapasiteli 151 küçük HES, Devlet Su İşleri’nin planlama aşamasında.
Pazarda, 2015 yılı Haziran ayı itibarıyla 1.352.8 MW’lık kombine kurulu kapasite ile ön lisans aşamasında 307 küçük HES tesisi bulunuyor. Buna ek olarak, operasyonel olan ve bir üretim lisansı almış olanlar dahil olmak üzere 2.267.5 MW’lık kapasiteye sahip 465 tesis daha var.
Türkiye’de HES yatırımcılarına ne gibi hizmetler veriyorsunuz?
Türkiye pazarında, GHE ile su tesisatına yönelik anahtar teslimi tesisler kuruyor ve müşteri hizmetleri, bakım sözleşmeleri, tesis izleme ve yedek parça tedariki alanında tüm hizmetleri sağlıyoruz. Şirketimiz Scada sistemi de dahil olmak üzere, enerji santrali otomasyonu için bir sistem çözümü olan “HEROS” ile yenileme ve enerji santrali otomasyonu sunuyor.
HES’lerin verimliliği ve ömrü ne kadar etkileniyor?
Öngörülen bakım periyotları karşılanan tüm GHE enerji santralleri, 50 yıldan uzun bir kullanım ömrüne sahiptir. Bu nedenle, GHE bakım sözleşmesi, yatırımcıya azami kullanılabilirlik ve birkaç kuşak boyu kullanım ömrünü garanti ediyor.
“KAPLAN TÜRBİNİ MODERN ÜRETİMİN SİMGESİ”
Hangi teknolojileri kullanıyor sunuz?
Global Hydro olarak, verimliliği artıran ürünlere sahibiz. Lester Pelton tarafından patenti alınan Pelton türbinleri, klasik bir su çarkına benzer şekilde suyun kinetik enerjisinden yararlanır. Bu nedenle, özellikle nispeten düşük hacimlerdeki su için mükemmel uygunluktadır. Ortaya çıkan ağır yüklere dayanabilmesi için çarklar yüksek kaliteli alaşımdan oluşan dövme monobloklardan frezelenmiştir.
Pelton türbinlerinin ayarlanması kolaydır ve kısmi yük aralığında maksimum verimi garanti eder. Türbin ekseninin yönüne bağlı olarak, yatay veya dikey tasarımdaki bu sağlam ürün, yerel koşullara en iyi şekilde uyarlanır. Kaplan türbini; günümüzde hakkıyla modern enerji üretiminin simgesidir.
Suyun debisine göre türbin tipi değişiyor…
Çark kanatlarının ve ayar kanatlarının ikili ayarlanabilmesi sayesinde türbin, geniş bir uygulama alanında son derece yüksek verimlilik seviyelerine ulaşıyor. Özellikle düşük yüklü büyük miktardaki sular için uygundur; bu nedenle daha büyük nehirlerde nehir tipi enerji santrallerinde de kullanılır. Global Hydro, isteğe bağlı olarak 3, 4, 5 veya 6 kanatlı olarak uygulanabilen farklı seçeneklerde Kaplan türbinleri sunuyor. Global Hydro’nun en yaygın türbin tipi, salyangoz veya (mil) türbinidir.
Bu durumda, salyangoz tipi türbini yatay bir tasarımla doğrudan jeneratör çarkı (impeller) ile birleşir ve özellikle, nispeten ucuz üretimi ve minimum bakım nedeniyle en yaygın üründür. Kompakt tasarımı, santraldeki kurulum boyutlarını ve dolayısıyla inşaat projesinin toplam hacmini de azaltır.
Akıntıya karışan yabancı cisimlerin zarar vermesini önlemek için, kılavuz kanatlar gerektiğinde yol verir. Global Hydro’nun patentiyle korunan yeni bir mekanizma sayesinde kanatlar otomatik olarak döner. Global Hydro, elektromekaniğin gerçek bir anahtar teslim tedarikçisi olmuştur ve titizlikle tasarlanmış, homojen bir hidroelektrik santral konsepti sunmaktadır.
“TÜM SÜREÇ DİJİTAL BİÇİMDE GERÇEKLEŞİR”
Anahtar teslimi komple çözümler sunuyoruz…
Anahtar teslimi komple çözümler, bir türbin üreticisinin temel yetkinliklerinin çok ötesinde, teslimattan ve dikkatli bir eğitimden hemen sonra kullanılabilecek şekilde planlanmakta ve tasarlanmaktadır. Global Hydro’da tüm değer yaratma süreci dijital biçimde gerçekleşir. Global Hydro, yedek çarklardan, otomasyonun modernleştirilmesi, tüm türbinlerin değiştirilmesine kadar tüm imalatçıların sistemleri için geçerli olmak üzere yenileme konusunda uzmandır.
Onarım, yeni üretim ve yeniden kullanım arasındaki dengeyi böylece tutturmayı başarıyoruz. Bunun sonucu, sistemi önümüzdeki yıllarda tekrar en iyi şekilde kullanabilmek için maliyet açısından optimize edilmiş bir performans sağlanıyor.
Yeşil Haber