Gönüllü karbon piyasalarından kredi satın alan şirketlerin karbon dengelemesiyle ilgili başvurdukları green washing denilen “yeşil yıkama” tarzı yanıltıcı taktiklere karşı sıkı kurallar getirildi.
Voluntary Carbon Markets Integrity Initiative (VCMI) tarafından 28 Haziran 2023 günü yayınlanan kurallar, şirketlerin yanıltıcı, kötüye kullanıma açık ve hayali iklim iddialarına karşı sıkı takip getirmeyi hedefliyor. Yayınlanan bu “Karbon Kredisi Kılavuzları” ile yeşil yıkamaya karşı kurallar belirleniyor ve keskinleşiyor.
VCMI iki yıllık çalışmaların ardından karbon satın alanlar için kılavuzlar yayınladı. Şirketlerin uyum sağlaması için, yıllık emisyonlarını yayınlamaları, bilimsel olarak belirlenen hedefleri benimsemeleri ve en önemlisi, yaptıkları lobi faaliyetlerinin Paris Anlaşması ile uyumlu olduğunu ve başarısını engellemediğini göstermeleri gerekiyor.
En yüksek kalitede karbon kredileri satın alınacak
Şirketler, bu adımları attıktan ve yakın dönem emisyonlarını azaltmada ilerleme kaydettiklerini kanıtlandıktan sonra, kalan emisyonlarını temizlemek için karbon kredileri satın alabilecek. VCMI’ye göre, krediler “en yüksek kalitede” olmalı. Kaliteyi değerlendirmek için kılavuzlar, kredilerin kaynaklarına odaklanan benzer bir grup tarafından belirlenen prensiplere dayanıyor. Voluntary Carbon Market Integrity Council, kurallarını mart ayında yayınladı, ancak uzmanlara göre bu kurallar yetersiz kalmıştı.
Karbon kredilerinin alınıp satıldığı iki tür sistem bulunuyor. Birisi uyum piyasası, diğeri ise gönüllü piyasa. Gönüllü piyasalar, 2021 yılında 2 milyar dolar değerine ulaştı. Ancak bu pazarlar, şüpheli dengelemelerin satıldığı, gelişmekte olan ülkelerde tepkilere yol açan ve “yeşil yıkama” suçlamalarına hedef olan alanlar olarak eleştirildi. Yeşil yıkamaya karşı kurallarla bunların önüne geçilmeye çalışılacak.
Türkiye’deki şirketlerin uyumu ve yeşil yıkamaya karşı kuralların uygulanması
Türkiye’deki şirketler, gönüllü karbon piyasalarında satın aldıkları kredilerle ilgili yeni kurallara uyum sağlamak zorunda. Kurallar, Türkiye’deki şirketlerin iklim iddialarını güçlendirmelerini, yanıltıcı iddialarla mücadele etmelerini ve karbon dengelemesi sürecinde şeffaflığı sağlamalarını amaçlıyor. Bu şekilde, Türkiye’deki şirketler iklim değişikliğiyle mücadeleye daha etkin bir şekilde katkıda bulunabilir ve güvenilir bir karbon dengeleme sistemi oluşturabilir.
Gönüllü karbon piyasalarında şeffaflığı sağlamak ve şirketlerin iklim iddialarını güçlendirmek için VCMI tarafından yayınlanan yeni kurallar, iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Şirketlerin emisyon azaltma çalışmalarını takip etmeleri, en yüksek kalitede karbon kredileri satın almaları ve kurallara uyum sağlamaları, Türkiye’nin iklim hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunan etkili bir adım.