Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) ve İklim Politikası Girişimi (IPC) tarafından hazırlanan yeni bir rapora göre, küresel yenilenebilir enerji yatırımları 2013 ile 2018 arasında artarak büyürken 351 milyar dolarlık yatırım rakamı ile 2017’de zirveye ulaştı.
IRENA’nın öngörüleri ekonomileri yeniden canlandırmaya yönelik politikaların ağır basacağı 2021-2023 döneminde yenilenebilir enerjilere ve enerji dönüşümü bağlantılı teknolojilere ortalama yıllık 2 trilyon ABD doları tutarında yatırım yapılması halinde sektörde 5,5 milyon ek iş yaratılabileceğini gösteriyor.
Ayrıca 2030’a kadar 4,5 trilyon ABD doları tutarında ortalama yıllık yatırımın ardından, 2030 yılına kadar enerji dönüşümü kapsamında 19 milyon ek iş şansı doğacağı belirtiliyor.
YENİLENEBİLİRE BEŞ YILDA 1.8 TRİLYON DOLAR YATIRIM
Yenilenebilir Enerji Finansmanında Küresel Görünüm başlıklı raporda, 2013-2018 dönemini kapsayan beş yıllık dönemde kümülatif olarak 1,8 trilyon ABD doları yatırım yapıldığını ancak bu miktarın küresel iklim taahhütlerini yerine getirmek konusunda yetersiz kaldığına dikkat çekiyor.
Yenilenebilir enerji yatırımları 2018’de hafif bir düşüş gösterirken, 2019’da mütevazı bir büyüme kaydetti. Bu büyük ölçüde yenilenebilir enerjinin azalan maliyetlerinden kaynaklansa da, toplam kurulu güç büyümeye devam etti. IRENA’ya göre mevcut yatırım seviyesi hala yetersiz durumda ve küresel sıcaklıklardaki artışı yüzyılın ortasına kadar 1,5 ° C hedefi içinde tutma konusunda yeterli düzeyde bulunmuyor.
Öte yandan 1.5 derecelik iklim hedefine ulaşmak için, çeşitli yenilenebilir enerji teknolojilerine yapılan yatırımın da 2050 yılına kadar yılda neredeyse üç kat artarak 800 milyar ABD dolarına ulaşması gerekiyor.
PİLLER, ENERJİ DEPOLAMA VE SİSTEM ENTEGRASYONU
Hükümetlerin sübvansiyonları ve kamu fonlarını fosil yakıtlardan uzaklaştırmayı destekleyen iddialı taahhütlerine ihtiyaç olduğunu hatırlatan rapora göre, sistem entegrasyonu, piller ve enerji depolama gibi sistem esnekliğini artıran teknolojilerin etkinleştirilmesi için daha fazla yatırım yapılması gerekiyor.
Bu amaçla, yeni yatırımlarla yaratılacak yenilenebilir kapasite ilavelerinin mevcut enerji sistemlerine entegrasyonunu mümkün kılan politikalara daha fazla ihtiyaç duyulacak. Bu gelişmeler de karbonsuzlaştırma çabalarına katkı yapmanın yanı sıra geniş sosyo-ekonomik faydalar sağlama potansiyelini de içinde taşıyor.
COVİD 19 ETKİSİ
“COVID-19’dan önce yenilenebilir enerjiye yapılan yatırım eğilimi pozitif bir görünümde bulunuyordu” diyen IRENA’nın Genel Direktörü Francesco La Camera, şu değerlendirmede bulundu: “Ancak COVID-19, bizi iklime uyumlu bir yola sokmak ve sürdürülebilir, dirençli bir ekonomi ile daha sağlam bir toparlanmaya yardımcı olmak için acilen çok daha fazla çabaya ihtiyaç olduğunu gösterdi.
Karar vericiler, fosil yakıtları caydırmayı ve yenilenebilir enerjilere yatırım akışını teşvik eden ve bunu yaparak ekonomik büyümeyi ve refahı mümkün kılan politikalara sistemik yaklaşımlar tasarlamalıdır.”
KAMU FONLARI ÖZEL YATIRIMLARI 3-4 KAT ARTIRABİLİR
IRENA, devlet destekli fonların, yatırım kararlarını ve finansmanı doğru yönde teşvik edecek şekilde stratejik olarak kullanılırsa, bu yatırımların çoğunluk bölümünün özel sektör tarafından yapılabileceğini savunuyor. IRENA raporu, eğer hükümetler mobilize edebilirse yatırımcı sermayesinin dünyada mevcut olduğunu belirtirken, kamu fonlarının bu yatırımları temiz enerji çözümlerine yöneltme ve fosil yakıtlardan uzaklaştırma amaçlı stratejik olarak kullanılması halinde özel yatırımların 3 ila 4 kat artabileceği vurgulanıyor.
KURUMSAL YATIRIMCI PORTFÖYÜ 87 TRİLYON DOLAR
Rapor dünya çapında varlıkları yaklaşık 87 trilyon ABD doları olan kurumsal yatırımcıların yenilenebilir enerji yatırımı sürecine daha fazla katılımı sağlanırsa, ihtiyaç duyulan küresel yatırım ölçeğine ulaşılmasının daha da kolaylaşacağını savunuyor.
Bu amaçla, bu yatırımcıların ihtiyaçlarını karşılayan yeşil tahviller gibi sermaye piyasası çözümlerinin kullanımını teşvik etmenin önemli olduğu da hatırlatılıyor.
ÇOK NET İHTİYAÇ VAR
CPI Küresel Yönetici Direktörü Dr. Barbara Buchner, “Yenilenebilir enerjiye yapılan hızlı yatırım artışının yanı sıra fosil yakıt yatırımlarının önemli ölçüde azaltılması ve fosil yakıta yapılan yatırımların yenilenebilir enerjiye yönlendirilmesi için çok net bir ihtiyaç var” dedi.
Barbara Buchner, “Küresel enerji dönüşümünü hızlandırmak için politika yapıcılar, kamu ve özel finans kurumları, enerji ve enerji üretmeyen şirketler ve kurumsal yatırımcılar arasında daha fazla çaba ve koordinasyon çağrısında bulunuyoruz. Bu eylem, daha sürdürülebilir ve dirençli bir gelecek için güçlü bir temel oluşturacaktır” diye konuştu.
Rapor ileriye bakıldığında, özel sektörle ortaklıkların geliştirilmesi için yatırımcıların güvenini artıracak ve sektöre ek özel sermaye çekecek şekilde politika yapıcıların uzun vadeli siyasi taahhütlerine ihtiyaç olduğuna işaret ediyor.