Fransa’da kullanılmayan demiryolu hatlarına yerleştirilen güneş panelleriyle, yenilenebilir enerji üretimi test ediliyor.
AREP tarafından geliştirilen Solveig projesi, Fransa’nın ulusal demiryolu şirketi SNCF’nin yenilenebilir enerji hedeflerine katkı sağlamaya odaklanıyor, demiryolu hatları üzerine yerleştirilen taşınabilir güneş panelleriyle elektrik üretmeyi amaçlıyor. Proje, 17 Ocak 2025 tarihinde Paris’in kuzeybatısındaki Achères’de başlatıldı. Achères Teknik Merkezi’ne yerleştirilen sekiz güneş paneli, altı ay boyunca performans ve dayanıklılık testlerinden geçirilecek. SNCF Fransa’nın devlet destekli ulusal demiryolu işletmecisi ve ülkenin demiryolu taşımacılığından sorumlu. AREP, SNCF’nin bir yan kuruluşu olup, mimarlık, mühendislik ve sürdürülebilir kentsel tasarım alanlarında uzmanlaşmış bir danışmanlık firması.
2030’a kadar 1.000 MWp güneş kapasitesi hedefleniyor
Testler başarılı olursa, bu sistem atıl durumdaki diğer demiryolu hatlarında da yaygınlaştırılacak. Yaygınlaştırma süreci, öncelikli olarak enerji potansiyeli yüksek olan bölgelerde başlayacak ve ilerleyen dönemlerde ülke genelindeki uygun hatlara genişletilecek. Bu kapsamda, çevresel etki analizleri ve altyapı uyumluluk çalışmaları yapılacak. AREP, 2030 yılına kadar 1.000 MWp fotovoltaik kapasiteye ulaşmayı hedefliyor. Bu hedef, halihazırda elektrikle çalışan Fransız trenlerinin %80’inin enerji ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayacak daha geniş bir stratejinin parçası.
Ray üzerinde esnek kurulum ve taşınabilirlik avantajı
Güneş panelleri, ISO konteynerleri kullanılarak taşınabilir ve teleskopik kollar yardımıyla raylar üzerine kolayca yerleştirilebiliyor. Bu yöntem, panellerin güneşi en iyi şekilde almasını sağlarken, aynı zamanda rüzgar kaynaklı hasar riskini de minimize ediyor. Sistemin taşınabilir olması, ihtiyaç durumunda farklı lokasyonlara kolayca transfer edilebilmesine imkan tanıyor.
Yerel enerji ihtiyaçları için sürdürülebilir çözümler
Bu güneş enerjisi sistemleri, özellikle yerel bakım operasyonları gibi ihtiyaçları karşılamak için tasarlandı. AREP, ulusal demiryolu altyapısının 113.800 hektarlık alanının güneş enerjisi potansiyelini değerlendirmek için haritalama, veri analizi ve modelleme tekniklerinden faydalanıyor.
İsviçre’de benzer girişimler
İsviçre’nin Federal Ulaşım Ofisi (FOT), Ekim 2024’te ülkedeki ilk taşınabilir güneş enerjisi santralinin demiryolu üzerinde kurulmasına izin verdi. İsviçreli girişim Sun-ways tarafından geliştirilen bu sistem, 2025 yılında Neuchâtel kantonundaki 100 metrelik bir ray hattı üzerine yerleştirilecek.
Türkiye için potansiyel
Türkiye’nin geniş demiryolu ağı ve yenilenebilir enerji hedefleri düşünüldüğünde, Ankara-Eskişehir hattı gibi yoğun kullanılan hatların dışında kalan, atıl durumda olan demiryolu hatları bu tür projeler için potansiyel taşıyor. Kullanılmayan ya da az kullanılan demiryolu hatları, yerel enerji ihtiyaçlarını karşılamak ve karbon emisyonlarını azaltmak için değerlendirilebilir. Bu tür projeler, Türkiye’nin enerji bağımsızlığına katkı sağlarken aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle de uyumlu bir adım olabilir.
Gözler test sürecinin sonucunda
Solveig projesinin test süreci, hem Fransa hem de diğer Avrupa ülkeleri için yenilenebilir enerji uygulamalarında yeni bir başlangıç olabilir. Bu süreç sonunda sistemin verimliliğini artırmak ve maliyetleri düşürmek için çalışmalara devam edilecek. Testlerin başarıyla tamamlanması halinde, bu yenilikçi sistemin Avrupa genelinde yaygınlaşması ve enerji dönüşümüne katkı sağlaması bekleniyor.
Altyapıda yenilenebilir enerji fırsatları
Bu yenilikçi adım, mevcut altyapıların yenilenebilir enerji üretimi için nasıl etkin bir şekilde kullanılabileceğini gösteriyor. Fransa ve İsviçre’deki bu projeler, Türkiye gibi yenilenebilir enerjiye yatırım yapmak isteyen ülkeler için önemli bir model oluşturabilir. Enerji dönüşümünde yeni yollar arayan dünya, bu tür projelerle daha sürdürülebilir bir geleceğe doğru ilerliyor.