Danışmanlığını yaptığım bir şirket için geçtiğimiz günlerde teklif şartnamesi hazırlayıp yayınladık. Gelen tekliflerin çoğundan hüsrana uğradığımı söyleyebilirim.
Çoğunluğu şartnameyi okumadan standart teklif göndermişti. Ancak birkaç EPC (mühendislik, tedarik ve kurulumu birlikte yapan müteahhit) firması şartnameye uygun teklif iletmişti. Bazıları da “Buna gerek var mıydı?” diye sordu.
Bana göre gerekliydi, nitekim bu şartlara uyan EPC firmalarının bulunması benim doğru yolda olduğumu gösteriyor. Bu yazımda teklif şartnamesinde standart şartların haricinde nelerin olması gerektiğini anlatmaya çalışacağım.
Fotovoltaik modüllerle başlayalım
Çoğu burada bildiğimiz standart testlerdeki şartları ezbere koyuyor. Bana göre bu yetersiz. Neler olması gerektiğine bir bakalım;
- İlk başta teklifte modülün markasının ve modelinin belirtilmesi gerekir. Çoğu tekliflerde şirket A, şirket B veya şirket C ifadeleri görüyorum. Bu işin ciddiyetine uygun değil. Teklif veren şirketin ciddi bir çalışma yapması gerekir. A, B ve C markaları arasında fark olabilir. Ayrıca o markanın hangi modelini kullanacağı da belirtilmiyor. Bundan dolayı teklifte ve/veya kullanılmadan tek bir marka ve model belirtilmesi gerekir.
- Teklifte belirtilen marka ve modelin BOM (bill of materials) yani modülün hammadde listesinin teklife konulması gerekir. Aynı marka ve modelin üreticilerinde çeşitli BOM listeleri olduğunu biliyorum. Yatırımcının baştan hangi hücrenin, hangi backsheet’in, hangi junction box’ın kullanılacağını bilmesi hakkıdır. Ayrıca teklif edilen BOM listesinin TÜV sertifikasında yapılan testle birbirini tutup tutmadığı da önemli. TÜV testindeki BOM listesi ile size verilen BOM listesi birbirini tutmadığında size gelen ürünün hukuken sertifikası yok sayılmaktadır.Bir şirket TÜV sertifikası alırken BOM listesini de veriyor. Verdikleri BOM listesindeki ürünle olan marka ve modele sertifika alıyorlar. BOM listesi değiştiği an sertifika hukuken geçersiz. Bundan dolayı teklif edilen marka ve modelin BOM listesini isteyiniz. Opsiyonel olarak üreticinin bu marka ve model için TÜV sertifikası alırken kullandığı BOM listesini de istemek gerekir.
Ürün Sorumluluk Sigortası’nın aranması gerekir
- Ürün ve performans garanti süresinin detayları ile teklifte belirtilmesi gerekir.
- Modül üreticisinden teklif edilen ürün için Ürün Sorumluluk Sigortası aranması gerekir. Ürün Sorumluluk Sigortasının limiti minimum 10.000.000 USD olması gerekir. Neden Modül Ürün Sorumluluk Sigortası? Fotovoltaik modüllerden kaynaklanacak olası bir arızada işletmenin zararlarının karşılanması gerekiyor. Normal sigorta, sadece güneş enerjisi santralinin zararını öder. Oysa modül arızası durumunda şirketin esas faaliyeti durur.Tesiste üretim yapılamaz. Bu durumda üretimden kaynaklı finansal kaybı kim karşılayacak? İşte burada Ürün Sorumluluk Sigortası devreye giriyor. Çünkü bu süreçte finansal kaybı sigorta karşılıyor. Ürün Sorumluluk Sigortası yapmış olan üretici bir taraftan garanti de vermiş oluyor ve güvenilir olduğunu da ortaya koyuyor. Bundan dolayı fotovoltaik modüllerinizde Ürün Sorumluluk Sigortası şartını koymanız gerekir.
- Sahil şeridinde bulunan işletmeler için EN 61701 sertifikası aranması gerekir. Yalnız burada dikkatli olmamız lazım, burada 6 çeşit seviye mevcut. Her 61701 aynı değil, sahil kenarındaki yerleşim yerlerinde en az seviye 4 aranması gerekir ve sahile sıfır ve en fazla 1 km yakınlığında olan yerlerde seviye 6 aranması benim tercihimdir.
- Arıtma tesisleri, çiftliklerde ve ona benzer işletmelerde EN 62716 Amonyak Korozyon Testi’nin mecbur kılınması gerekir.
Fotovoltaik modüllerde dikkat edilecek konular bunlarla sınırlı değil. Devamını sonraki yazımda ele alacağım.
*Görüşlerinizi hasan@enerjibaba.com adresine iletebilirsiniz.