Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, dağıtım bedelinin enerji bedeline oranının Avrupa Birliği’nde yüzde 51 iken, Türkiye’de vergiler hariç yüzde 35 olduğunu belirterek, “Araştırma sonuçlarımıza göre vatandaşlarımızın yüzde 42’si dağıtım bedelini halen elektrik faturasının dağıtılması, yüzde 38’i ise sayaçların okunması bedeli olarak biliyor. Bu konuya daha fazla eğilmemiz ve vatandaşlarımızı bu konuda doğru bilgilendirmemiz çok önemli. Dağıtım bedeli elektriğin sorunsuz bir şekilde yurdun her yerine ulaşması için alınan bedelin genel adıdır” dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Afyonkarahisar ‘da gerçekleştirilen Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (ELDER) 12. Sektör Toplantısı’nda enerji sektörüne ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.

Enerji piyasalarının liberalleşmesi ve rekabete dayalı bir enerji piyasasının oluşturulması için son yıllarda önemli adımlar attıklarını ifade eden Bakan Fatih Dönmez, “Rekabetten hiçbir zaman çekinmedik. Çünkü rekabet tüketiciye uygun maliyetli enerji arzı demektir. Rekabet standardı her gün daha da yukarı çekilen hizmet kalitesi demektir.

Rekabet her anlamda müşteri memnuniyetinin artırılması demektir. Rekabet işverenler için daha fazla yatırım ve işlerini büyütme imkânı, çalışanlar için daha fazla istihdam, kamu için ek finansal getiri demektir. Bu anlayış çerçevesinde enerji sektörünün adil ve sağlıklı bir biçimde işlemesi için gerekli her düzenlemeyi hayata geçirdik, geçirmeye de devam ediyoruz” diye konuştu.

“YOĞUN BİR ALT YAPI HAMLESİ BAŞLATTIK”

Dünya standartlarında bir hizmet sunulması için yoğun bir altyapı hamlesi başlattıklarını kaydeden Bakan Dönmez şunları söyledi: “Hem iletim hem de dağıtım altyapımızın yenilenmesi amacıyla, 2016-2020 boyunca 18 milyar TL’ si özel sektör, 12 milyar TL’ si kamu olmak üzere 30 milyar TL’lik bir yatırım bütçesi ilan etmiştik. Dağıtım sektörümüz hizmet kalitesinin artması için her sene yoğun bir “yatırım” gerçekleştiriyor. Son 3 yılda toplam 12,3 milyar lira yatırım yaptık. 3 yıllık planlanan gerçekleşme hedefimiz yüzde 55 idi.

Hamd olsun bu oranında üzerine çıkarak son 3 yıllık gerçekleşme hedefimizde yüzde 63’ü yakaladık. İnşallah bu yıl ve önümüzdeki yılda toplam 8,75 milyar liralık bir yatırım daha gerçekleştirerek hedeflerimize ulaşacağız. İletim tarafında ise önemli bir rekora imza attık. Yüzde 119 gerçekleşmeyle, yani hedefimizin de üzerine çıkarak 2018 yılında yaklaşık 3,4 milyar lira yatırımı hayata geçirdik. İnşallah 2019’da da 2 milyar liralık bir yatırım daha öngörüyoruz.”

“DENETİM EN ÖNEM VERDİĞİMİZ KONULARIN BAŞINDA GELİYOR”

Bakan Dönmez, en önem verdikleri başlıklardan birinin de “denetimler” olduğunu hatırlatarak bu konuda şu bilgileri verdi : “2018 yılında 21 genel denetim, 14 kısmi denetim, 16 aydınlatma denetimi olmak üzere toplamda 51 denetim gerçekleştirdik. Yani her elektrik dağıtım şirketi yılda en az bir kere denetlendi. Şu konunun altını çizmek istiyorum ki serbestleşme, piyasanın tamamen başıboş bırakılması anlamına gelmiyor.

Devlet olarak düzenleyici ve denetleyici rolümüzün verdiği sorumluluğa binaen vatandaşlarımızın     hak ve hukukunu korumak için gerekli her türlü adımı atmaktan kaçınmayız. Milletimiz bu konuda müsterih olsun. Bizler milletimizin en iyi, en kaliteli hizmeti alması için her zaman görevimizin başındayız ve bu bilinçle hareket ediyoruz. Yaptığımız denetimlerin sonucu mevzuata aykırılık sebebiyle Ocak 2017’den bu yana elektrik dağıtım şirketlerine 46 milyon, görevli tedarik şirketlerine 5,5 milyon lira idari “ceza” parası uygulanmış oldu.”

“KESİNTİLER İYİ ANLATILMALI”

Konuşmasında elektrik kesintisi konusuna değinen Bakan Fatih Dönmez şöyle dedi: “Kesintilerin minimuma indirilmesi için hem tedarik hem de dağıtım ayağında şirketlerimiz yoğun bir gayret içerisinde. Ancak burada yaptığımız yatırım kadar bu yatırımın sebep olacağı kesintileri de vatandaşlarımıza önceden bildirmek zorundayız. Vatandaşlarımız rehabilitasyon kaynaklı kesintilerin günlük hayatında nasıl bir iyileşme sağlayacağının farkında olmalı. Vatandaşlarımıza daha iyi ve daha kaliteli hizmet sunmak için Türkiye’nin mevcut 30-40 yıllık altyapısını yenilediğimizi anlatmak zorundayız.

Çünkü vatandaşlarımız yapılan yatırımı bildikçe kesintilerin altyapı temelli olmadığının daha fazla farkında olacak. Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği’nde yaptığımız değişiklikle yazılı ihbarın yanı sıra “SMS ya da e-posta ile bilgilendirme yapılmadan elektriklerin kesilemeyeceği” hususunu belirledik. Görevli tedarik şirketi vatandaşı bilgilendirmeden hiçbir şekilde kesintiye gidemez. Aksi takdirde az önce de belirttiğim gibi yaptığımız denetimlerde bu hususu tespit edersek gerekli cezai işlemi uygulamaktan da asla kaçınmayız.

AYDINLATMA DENETİMİ

“Aydınlatma” konusunda gelişmelerin oldukça sevindirici olduğunu vurgulayan Bakan Dönmez “Çünkü Bakanlığımıza gelen şikâyet ve taleplerin önemli bir kısmını aydınlatma konusu oluşturuyor. 2017-2018 arasında yaptığımız üç genel aydınlatma taramasında yaklaşık 19 milyon armatürün kontrolünü gerçekleştirdik. İlk taramada sorun tespit edilen armatürlerin yüzde 89’u, ikinci taramada yüzde 97’si, üçüncü taramada ise yüzde 90’ı tamir edildi.

Burada hayata geçirdiğimiz önemli bir yeniliği de sizlerle paylaşmak istiyorum. TEDAŞ tarafından hayata geçirilen “Aydınlatma Mobil Takip Uygulaması” ile vatandaşlarımız nerede olurlarsa olsunlar aydınlatma sorunlarını bu uygulamayı kullanarak direkt olarak bize iletebilirler. Uygulama ile bugüne kadar 70 bin şikâyet aldık ve bunların yüzde 99,4’ü giderildi. Vatandaşımız arızalı ya da yanmayan armatürün resmini çekti, sisteme gönderdi ancak arıza giderilmedi. Bu durumda ilgili şirkete arızalı her lamba için ceza uyguluyoruz.

Aydınlatma konusu vatandaşlarımızın üzerinde durduğu konuların başında geliyor. Çünkü sokak aydınlatmaları aynı zamanda güvenlik gibi temel bir ihtiyacı karşıladığı için vatandaşlarımız bu konuya büyük önem veriyor. O nedenle altını bir kere daha çizeyim ki şehirlerimizde yanmayan hiçbir lamba görmek istemiyoruz” dedi.

İHTİYAÇ SAHİPLERİNE ELEKTRİK DESTEĞİ

Konuşmasında ihtiyaç sahibi ailelere sağlanan elektrik desteği konusuna da değinen Bakan Fatih Dönmez şunları söyledi: “Sayın Cumhurbaşkanımız geçtiğimiz aylarda “ihtiyaç sahibi ailelere elektrik desteği” verileceği müjdesini paylaştı. 1 ve 2 kişilik hanelere 75 kilovatsaat, 3 kişilik hanelere 100 kilovatsaat, 4 kişilik hanelere 125 kilovatsaat, 5 kişi ve daha üzeri hanelere ise 150 kilovatsaate kadar elektrik desteği yapıyoruz. Böylece hanelerimizin yıllık ödeyeceği elektrik miktarının en az 500, en fazla 1.000 TL’lik kısmını devlet olarak biz üstlendik.

Bu kapsamda Mart ve Nisan 2019 dönemlerinde toplam 260 milyon liralık tahsisat yaptık. Çiftçilerimize de geçtiğimiz aylarda önemli bir müjde vererek “tarımsal sulama tarife grubu”nun kapsamını genişlettiğimizi ilan ettik. Süt toplama merkezleri, büyükbaş besi işletmeleri, büyükbaş süt işletmeleri, küçükbaş işletmeleri, etlik tavuk kümesi, yumurtacı tavuk kümesi, damızlık kümesi, kuluçkahane işletmeleri ile seralarda ürün yetiştiren çiftçilerimiz de artık tarımsal sulamadaki elektrik tarifesinin avantajlarından faydalanacak.

Tarife grubunun kapsamın genişletilmesiyle üreticilerimiz yüzde 12’lik bir indirimden yararlanmaya başladı. Böylece, hayvancılıkla uğraşan ve seralarda ürün üreten abonelerimize toplamda 500 milyon liralık dolaylı destek sağlamış olacağız.”

DAĞITIM BEDELİNİN ANLAMI

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez konuşmasında elektrik faturalarında yer alan dağıtım bedeli konusunda açıklamalarda bulunarak şu değerlendirmeyi yaptı: “Önemli bir parantez de faturadaki dağıtım bedelinin karşılığı sonuçlarına açmak istiyorum. Araştırma sonuçlarımıza göre vatandaşlarımızın yüzde 42’si dağıtım bedelini halen elektrik faturasının dağıtılması, yüzde 38’i ise sayaçların okunması bedeli olarak biliyor.

Bu konuya daha fazla eğilmemiz ve vatandaşlarımızı bu konuda doğru bilgilendirmemiz çok önemli. Bu toplantı vesilesiyle kamuoyunda yanlış anlaşılan “dağıtım bedeli” hususunu bir kere daha açıklamak istiyorum. En sonda söylenecek şeyi en başta söyleyeyim ki her şey daha açık anlaşılsın. Kamuoyunda sanıldığının aksine dağıtım bedeli sayaç okuma bedeli değildir. Ayrıca sayaç okuma bedeli adı altında herhangi bir ücret alınmamaktadır.

Dağıtım bedeli elektriğin sorunsuz bir şekilde yurdun her yerine ulaşması için alınan bedelin genel adıdır. Tabi ki elektriğin bizlere ulaşması büyük bir altyapı yatırımını da gerektirir. İletim ve dağıtım faaliyetleri için her yıl ortalama 17,5 milyar lira şebeke işletmesi ve 9,5 milyar lira da şebeke tesisi ve diğer yatırımlar olmak üzere toplamda 27 milyar liralık harcama yapılmaktadır.

Öte yandan dağıtım bedelinin enerji bedeline oranı Avrupa Birliği’nde yüzde 51 iken, bizde bu rakam vergiler hariç yüzde 35’tir.”

“120 BİN PERSONEL 42 MİLYON ABONE İÇİN ÇALIŞIYOR”

42 milyon aboneye ulaşmak için iletim ve dağıtımda bugün 120 bin personel çalıştığını hatırlatan Bakan Dönmez, “1 milyon 460 kilometrelik gelişmiş bir şebeke ağına sahibiz. Bu dünyanın etrafını 37 kez dolaşabilecek bir ağ anlamına geliyor. Böylesine güçlü bir altyapı tek bir şey için var. O da elektriğin sorunsuz, kaliteli ve sürekli bir şekilde evlerimize, okullarımıza, sanayi tesislerimize, hastanelerimize, kısacası yurdun her yerine ulaşması, hayatın kesintisiz bir şekilde devam etmesi içindir” dedi.

ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Konuşmasında enerji verimliliğine  özel bir vurgu yapan Bakan Dönmez, şunları söyledi: “Yaptığımız araştırma sonuçları şunu ortaya koyuyor ki henüz evlerimizde ya da işyerlerimizde enerji verimliliği sağlayacak uygulama ya da satın almaları yapmıyoruz ne yazık ki. Bu soruya hayır diyenlerin oranı yüzde 81 düzeyindeki bu çok ciddi bir oran. Enerji verimliliğinde yüksek bir potansiyelimiz var ancak bunu doğru iletişimle, doğru mecralar ve doğru mesajlarla vatandaşlarımıza anlatmak zorundayız. Enerji verimliliğinin kısa dönemli bir gider kalemi değil aksine getirileriyle hem aile bütçesini hem de ülke bütçesini rahatlatan uzun vadeli ve karlılığı yüksek bir ticari yatırım aracı olarak anlatmalıyız.

Bina yalıtımı, verimli aydınlatma dönüşümü, verimli ev eşyaları, sıcaklık kontrol uygulamaları, çatı izolasyonları, pencere fitil değişimi gibi alanlardaki verimlilik uygulamaları diğerlerine göre daha yüksek çıkıyor. Ancak resmin geneline baktığımızda henüz istediğimiz yerde değiliz.”

İYİ İLETİŞİMİN ÖNEMİ

Enerjinin verimli kullanımı konusunda vatandaşlarla iyi iletişimin önemine dikkat çeken Bakan Fatih Dönmez şöyle dedi: “Vatandaşlarımızın verimli olmayan enerji tüketim alışkanlıklarından kaçınmaları için şirketlerimizin daha fazla inisiyatif alarak burada rehberlik etmeleri gerekiyor. Vatandaşlarla daha fazla iletişim kurarak enerji verimliliğini daha iyi anlatmamız gerekiyor. Dağıtım sektörü özel sektör ve kamunun iş birliğinin en güzel ve olumlu yansıdığı alanların başında geliyor. Dağıtım sektörümüzde kendini yenilemek, kendini aşmak ve daha iyisini sunmak için bütün gayretini ortaya koyuyor.

Milletimiz her şeyin en iyisine, en güzeline layık. Bizler de bunu sağlayacağımıza dair milletimize söz verdik. O yüzden burada sizlere de bize de büyük görevler düşüyor. Biz hem hizmeti sunan sektörün hem de tüketicilerin taleplerini yerine getirme, sorunlarını çözme konusunda aktif bir politika izliyoruz. Sektörden de sorunların çözümünde proaktif bir yaklaşım sergilemesini bekliyorum.”

EPDK BAŞKANI’NDAN DAĞITIM BEDELİ VURGUSU

Kamu-özel sektör işbirliğinde üzerinde konuşulması gereken önemli bir konunun tüketici ile iletişim olduğunu vurgulayan Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz ise şu değerlendirmede bulundu: “Ne yazık ki bu alanda sektörümüz henüz istediğimiz yere;  “olması gereken” noktaya ulaşamadı. Kusura bakmayın iğneyi kendimize, çuvaldızı da siz sektör temsilcilerine batıracağım. Sektör olarak dağıtım bedelinin ne olduğunu, daha doğrusu ne olmadığını dahi tüketicilere yeterince anlatamadık. Haliyle; esnafından sanatçısına, köylüsünden akademisyenine her sosyal gruptan bu konuda eleştiriler alıyoruz. Ve net söyleyeyim: Sonuna kadar da haklılar.

Sektör olarak dağıtım bedelinde; karda kışta elektrik kesilmesin diye sahada emek veren işçinin maaşının olduğunu ne kadar anlatabildik? Daha kaliteli elektrik hizmeti sunmak için eskiyen şebekelerin yenilenmesine yönelik yatırımların da bu bedelin içinde olduğunu ne kadar vurguladık?

Dağıtım bedelinin sayaç okuma bedeli olmadığını veya fatura hizmeti sunma bedeli olmadığını bile anlatamadık. Elektriğin bir yerden bir yere taşınmasının ne tür bir altyapı, nasıl büyük bir sistem yatırımı gerektirdiğini ve bunların ne denli maliyetli işler olduğunu anlatamadığımız müddetçe de bu eleştiriler gelmeye devam edecek. Öyleyse bütün şirketlerin kurumsal iletişime daha fazla önem vermeleri gerekiyor.  Artık tek bir sosyal medya mesajı bile milyonlarca kişinin algısını etkileyebiliyor” dedi.

ELDER: “YATIRIM TAAHHÜDÜNÜN 20 MİLYARINI GERÇEKLEŞTİRDİK”

Öte yandan toplantının açılışında konuşan ELDER Yönetim Kurulu Başkanı Serhat Çeçen ise şunları söyledi: “Gerçekleştirdiğimiz her kuruş yatırımın, hayata geçirdiğimiz her bir uygulamanın temel amacı vatandaşlarımıza sunduğumuz hizmetin kalitesini artırmak ve memnuniyet seviyelerini en yükseğe taşımaktır. İlk olarak altyapı yatırımları, arıza onarım bakım ekiplerinin güçlendirilmesi, çağrı merkezlerinin kapasitelerinin artırılması ve güçlü kurumsal iletişim yöntemlerini hayata geçirerek sektörün her geçen yıl daha iyi bir hizmet çıtasına ulaşması için 7/24 365 gün durmaksızın 43,5 milyon abonemiz için çalışıyoruz.

Elektrik dağıtım sektörü olarak 2016-2020 yıllarını kapsayan 3. Tarife Dönemi için yaklaşık 28,5 milyar TL’lik bir yatırım taahhüdümüz var. Bunun 2016 yılında 7 milyar Türk Lirasını, 2017’de 7.7 milyar Türk Lirasını ve 2018 ‘de ise 5.2 milyar Türk Lirası olmak üzere 20 milyar Türk lirasını gerçekleştirmiş bulunuyoruz. Ayrıca 250 milyon Türk Lirası teknoloji yatırımları ve 316 milyon Türk Lirası Ar-Ge yatırımlarımızı da bu yıl içinde tamamlayacağız.

ELİTAŞ: “ARTAN TALEBİ EN İYİ YENİLENEBİLİR İLE KARŞILAMALIYIZ”

TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Başkanı Mustafa Elitaş ise yaptığı konuşmada, dünyada elektrik talebinin giderek büyüdüğüne dikkat çekti.

Ülkemizin enerji ihtiyacının ekonomik büyüme ve artan nüfus artışı gibi sebeplerle Avrupa ülkelerine göre daha hızlı arttığını dile getiren Elitaş, “Enerjide dışa bağımlılığı artırmak ve enerji talep artışını sorunsuz karşılamak önceliğimiz. Bunu da en iyi yenilenebilir enerjiyle yapmalıyız” dedi.

Türkiye’nin elektrik dağıtım sektöründe kayıp kaçak oranının 2000 yılı öncesinde yüzde 24 seviyesinden yüzde 12 seviyesine kadar düştüğünü açıklayan Elitaş sözlerini şöyle sürdürdü: “100 liralık bir enerjiye yüzde 30’luk enerji bedeli nedir. 30’luk dağıtım bedelinin içerisinde sadece nakliye bedeli yok, diğer unsurlar da var. Sektör geçen yıl 3,5 milyar liralık yatırım yapmış. Bu 30’luk kısımda bu yatırım bedeli ile diğer unsurların da olduğunu açıkça ifade edebilmemiz gerekiyor.”