Türkiye’nin elektrik dağıtım sektörü, elektrifikasyon ve yenilenebilir enerji süreçlerinde stratejik bir rol üstleniyor. Artan elektrik talebi ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaşması, enerji depolama ve şebeke yatırımlarını zorunlu kılıyor.

Elektrik ekosisteminin 2023 yılı itibarıyla GSYİH içindeki payı %3,5 iken, sektörün ekonomiye katkısı 29 milyar dolara ulaştı.

Elder’in elektrik dağıtım sektörüne katkısı ve gelecek vizyonu

Elektrik dağıtım sektörünün Türk ekonomisine katkısı

Barış Erdeniz, Elder Yönetim Kurulu Başkanı

Barış Erdeniz, Elder’in (Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği) 10. Olağan Genel Kurulu’nda Yönetim Kurulu Başkanlığı’na seçilmesinin ardından ilk basın toplantısını 20 Mayıs Pazartesi günü İstanbul’da gerçekleştirdi. Erdeniz, “20 Mayıs tarihi derneğimiz için özel bir gün. 1999 yılından bu yana ülkemizdeki elektrik dağıtım şirketlerinin çatı örgütü olarak faaliyet gösteren ELDER, tam 25 yaşında” diyerek konuşmasına başladı. Erdeniz, “Üretiminden tüketiciye kadar uzanan elektrik ekosistemi 2023 rakamlarıyla 915 milyar TL’lik büyüklüğü ile gayrisafi yurtiçi hasılamızın yüzde 3,5’ini oluşturan dev bir yapı. Bizler, bu ekosistemin dağıtım ayağı olarak, bir kamu hizmeti niteliğindeki elektrik dağıtımını kesintisiz, kaliteli ve sürekli bir şekilde yaklaşık 50 milyon abonemize sunmakla mükellefiz. Operasyonel giderleri, yatırım harcamaları ve gelirleri regüle olan sektörümüzde, toplam 21 elektrik dağıtım şirketi doğrudan ve dolaylı olarak yaklaşık 100 bin çalışanıyla tüm vatandaşlarımızın elektriğe 7/24 ulaşması için durmaksızın çalışmalarını sürdürmekte. Dağıtım sektörü, 2011-2023 yılları arasında yaptığı 16 milyar dolarlık yatırım ile özelleştirme sürecinde ülkemizin hazinesine kazandırdığı 13 milyar dolarlık özelleştirme bedelinin üzerinde yatırımı hayata geçirdi. Türkiye ekonomisine bu dönemde sağladığımız katkı 29 milyar doları buldu” ifadelerini kullandı.

Türkiye’nin Enerji Görünümü

Kaynak: T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Ulusal Enerji Planı

Yeşil dönüşümde elektrik dağıtım şirketlerinin rolü

Barış Erdeniz, elektrik dağıtım sektörünün yeşil dönüşümde “dönüşümün omurgası” rolünü üstleneceğini vurguladı. Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik üretimindeki payının artacağı ve 2040 yılında kurulu gücün yarısından fazlasının yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlanacağı öngörülüyor. Bu dönüşümde elektrik dağıtım şirketlerinin stratejik önemi büyük​​.

Elektrik Dağıtım Sektörü Görünümü

Kaynak: ELDER

Elektrifikasyonun etkisi ve gelecek projeksiyonları

Türkiye’nin yenilenebilir enerjide hızla büyümesi gelecek planlarında elektrik şebekesine ve enerji depolamaya daha da büyük yatırımlar yapmasını gerektiriyor

Elektrifikasyonun artan elektrik talebi ve enerji dönüşümündeki rolü de toplantıda ele alındı. Türkiye’de elektrik tüketiminin 2035 yılına kadar %55 artarak 511 TWh’ye ulaşması bekleniyor. Bu artışın önemli bir kısmı elektrikli araçlardan kaynaklanacak. 2023 yılı sonunda yaklaşık 81 bin olan elektrikli araç sayısının, 2035’te 4,2 milyona ulaşacağı ve buna paralel olarak araç şarj istasyonlarının sayısının da artacağı öngörülüyor​​. Bu artışın elektrik şebekesi üstündeki etkilerini karşılayacak alt yapı yatırımlarına ve kullanım düzenlemelerine ihtiyacı var.

Enerji depolama ve şebeke yatırımlarının önemi

Artan elektrik talebi ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, enerji depolama çözümlerinin ve şebeke yatırımlarının önemini artırıyor. Elektrik üretimindeki yeşil dönüşüm ile elektrifikasyon odaklı artan tüketim arasındaki köprüyü, elektrik dağıtım şirketlerinin gerçekleştireceği şebeke dönüşümleri sağlayacak. Enerji depolama teknolojileri, özellikle depolamalı güneş ve rüzgar enerjisi sistemleri, bu dönüşümde kritik rol oynayacak​​.

Sürdürülebilir fiyat politikası ve yatırımlar

Toplantıda, elektrik dağıtım sektöründe sürdürülebilir fiyat politikalarının önemi vurgulandı. Artan yatırımlar ve yeşil dönüşüm hedefleri doğrultusunda, elektrik tarifelerinin maliyet bazlı bir düzene oturması gerektiği ifade edildi. Devletin üstlendiği sübvansiyonun 2024 yılı sonunda 5,7 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bu bağlamda, sektörün sağlıklı finansmanı için fiyat politikalarının yeniden düzenlenmesi gerekiyor​​.

ELDER’in AR-GE ve teknoloji projeleri

Toplantıda ayrıca ELDER’in yürüttüğü AR-GE projeleri tanıtıldı. 2014-2024 yılları arasında gerçekleştirilen projeler arasında Milli Akıllı Sayaç Sistemi, Dijital Olgunluk Değerlendirme Modeli ve Yerli Yazılım Ekosistemi Projesi öne çıkıyor. Bu projelerle elektrik dağıtım sektörünün dijital dönüşümünün hızlandırılması ve yerli teknolojilerin kullanılması hedefleniyor​​.

Türkiye’nin enerji geleceği

Yenilenebilir enerji kaynaklarının artan önemi

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın projeksiyonlarına göre, Türkiye’nin 2035 yılında kurulu gücünün 190 bin MW’a ulaşması bekleniyor. Bu gücün %43’ünün rüzgar ve güneş enerjisinden sağlanacağı öngörülüyor. 2053 net-sıfır hedefleri doğrultusunda, fosil yakıtların kullanımının azaltılması ve yenilenebilir enerji kaynaklarının payının artırılması planlanıyor​​.

Elektrik dağıtım sektöründe kullanıcı memnuniyeti

Toplantıda, elektrik dağıtım sektöründe kullanıcı memnuniyeti de önemli bir başlık olarak ele alındı. 2023 yılı itibarıyla tüketici memnuniyeti %74’e ulaşırken, toplam tüketici sayısı 50 milyona, hat uzunluğu ise 1.446 bin km’ye yükseldi. Bu artışlar, sektörün sürdürülebilir büyüme hedeflerini destekliyor​.

Türkiye’nin elektrik dağıtım sektörü, elektrifikasyon ve yenilenebilir enerji süreçlerinde kritik bir rol oynuyor. Artan elektrik talebi ve yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşması, enerji depolama ve şebeke yatırımlarını zorunlu kılıyor. ELDER’in öncülüğünde sürdürülen çalışmalar ve yapılan yatırımlar ile enerji arz güvenliğini sağlamak ve yeşil dönüşümü hızlandırmak için önemli adımlar atılıyor. Sürdürülebilir fiyat politikaları ve AR-GE projeleri ile Türkiye’nin enerji geleceği güvence altına alınması için büyük önem taşıyor.

Bu makale, ELDER’in 20 Mayıs 2024’te gerçekleştirdiği basın toplantısında sunulan veriler ve projeksiyonlar temel alınarak hazırlanmıştır. Elektrik dağıtım sektörünün geleceği hakkında daha fazla bilgi için ELDER’in resmi web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Yeşil Haber’den

Elektrifikasyon nedir?

Elektrifikasyon, enerji tüketiminde farklı formlardaki enerji kullanımının elektrik enerjisine dönüştürülmesi süreci olarak tanımlanabilir. Bu dönüşüm, ulaşım, ısıtma ve sanayi gibi çeşitli sektörlerde elektrik enerjisinin kullanımını artırmayı hedefler. Elektrifikasyon, enerji verimliliğini artırırken fosil yakıtların kullanımını azaltarak çevresel etkileri azaltır. Elektrikli araçlar, ısı pompaları ve endüstriyel elektrikli ekipmanlar, elektrifikasyonun başlıca örnekler olarak sayılabilir. Elektrifikasyon süreci, yenilenebilir enerji kaynakları ile desteklendiğinde, karbon ayak izinin azaltılmasında ve sürdürülebilir enerji sistemlerinin oluşturulmasında kritik bir rol oynar.

Elder hakkında

Elektrik Dağıtım Hizmetleri Derneği (Elder), 1999 yılında Türkiye’deki elektrik dağıtım şirketlerinin çatı örgütü olarak kuruldu. Kuruluşundan bu yana, elektrik dağıtım sektörünün gelişimine katkıda bulunan Elder, sektördeki en iyi uygulamaları teşvik ederek ve yenilikçi projeler geliştirerek faaliyetlerini sürdürmekte. Elder, üyeleri aracılığıyla yaklaşık 50 milyon aboneye kesintisiz ve kaliteli elektrik hizmeti sunuyor. Ayrıca, AR-GE projeleri ve dijital dönüşüm çalışmaları ile sektörün sürdürülebilir büyümesine öncülük ediyor. Elder, elektrik dağıtım sektörünün ekonomik büyümeye olan katkısını artırmayı ve Türkiye’nin enerji arz güvenliğini sağlamayı hedefliyor.