Çin, yenilenebilir enerji kaynaklarından elde ettiği gelirde Amerikan şirketlerini geride bırakıyor. Solar, rüzgar ve nükleer enerji gibi temiz enerji kaynaklarından gelir elde etme konusunda en büyük Amerikan şirketleri, Çinli rakiplerine göre ciddi bir şekilde geride kalıyor.
Çin, temiz enerji pazarında egemen konuma geldi. BloombergNEF verilerine göre, S&P 500 endeksine dahil olan şirketler, gelirlerinin sadece %3.4’ünü temiz enerji kaynaklarından elde ediyor. Bu oran, Şanghay Kompozit Endeksi’ndeki şirketlerin neredeyse yarısı kadar.
Çin, temiz enerji geliri açısından geçtiğimiz yıl gelir sıralamasında birinci sırada yer aldı. Bu durumun arkasında Çinli şirketlerin temiz enerji tedarik zincirindeki lider konumu var.
Çinli şirketler temiz enerjide lider
BloombergNEF analistlerinin yaptığı incelemede 8,000’den fazla şirketin gelirlerinin ne kadarının temiz enerjiye dayandığını belirlenmeye çalışıldı. Uzmanlara göre, temiz enerji lideri LONGi Green Energy Technology ve Tongwei gibi Çinli şirketler, ülkenin temiz enerji tedarik zincirindeki dünya pazarındaki baskın konumundan faydalanıyor.
Asya-Pasifik bölgesi, temiz enerjiden elde ettikleri gelirin yarısından fazlasını sağlayan 680’den fazla şirkete ev sahipliği yapıyor. Bu kapsam, yenilenebilir ve nükleer enerji, elektrikli taşımacılık, biyoyakıtlar, hidrojen ve karbon yakalama teknolojilerini içermekte. Bu rakam, Amerika’daki yaklaşık 410 ve Avrupa, Orta Doğu ve Afrika bölgesindeki yaklaşık 430 şirketle karşılaştırıldığında oldukça fazla.
Temiz enerji gelirini tespit ederken yaşanan zorluk
Şirket raporlarının ayrıntılarına erişim zorluğu ve de gizlilikleri, söz konusu şirketlerin net temiz enerji gelirlerinin belirlenmesinde büyük bir zorluk haline getiriyor. Örneğin, büyük petrol ve gaz şirketlerinin çoğu, temiz enerji gelirini ayrı bir kategori olarak açıklamamakta. Exxon Mobil ve Marathon Petroleum gibi fosil yakıt devleri ise hiçbir şekilde temiz enerji faaliyetlerinden elde edilen gelir hakkında bilgi paylaşmamakta.
Temiz enerjide lider şirketler ve sektörler
Yenilenebilir enerji üreticileri ve geliştiricilerinin hemen hemen hepsi gelirlerinin büyük bir bölümünü temiz enerjiden elde ediyor. Bu durum, Çin merkezli Contemporary Amperex Technology ve Danimarka merkezli Vestas Wind Systems gibi şirketlerin BloombergNEF tarafından A1 derecesiyle ödüllendirilmesine yol açıyor. Araştırma firması tarafından izlenen elektrik şirketlerinin %45’i ise A1 derecesine sahip.
Elektrik üreticileri arasında Electricitie de France, gelirinin neredeyse %70’ini geçen yıl nükleer enerjiden elde etti. BloombergNEF’e göre, İtalya merkezli Enel SpA ise temiz enerji üretim gelirlerini daha dengeli bir şekilde elde ediyor ve Electricitie de France’ın hemen ardında yer alıyor.
Otomotiv sektöründe, Tesla Inc. ve Çinli BYD Co., geleneksel otomobil üreticileri BMW AG ve Ford Motor Co.’yu geride bırakarak açık ara önde yer alıyor.
Türkiye’de temiz enerji gelirinin ve üretimin büyüklüğü
Türkiye, yenilenebilir enerji sektöründe önemli adımlar atıyor. Ağustos sonu itibarıyla Türkiye 52,353 megavat kapasiteye ulaştı. Yenilenebilir enerji yatırımlarının ekonomik büyüklüğünü de dikkat çekmekte. Bu alanda gerçekleştirilen yatırımların toplam değeri 66 milyar doları aştı. Yatırımların 35 milyar doları hidroelektrik, yaklaşık 13 milyar doları rüzgar, 10 milyar doları güneş enerjisi, 6 milyar doları jeotermal ve 2 milyar doları biyokütle sektöründe gerçekleşti. Türkiye toplam elektrik kurulu gücünün yüzde 32’sini hidroelektrik, yüzde 10,2’sini rüzgar enerjisi, yüzde 7,5’ini güneş enerjisi, yüzde 1,7’sini jeotermal ve yüzde 1,8’ini biyokütle santralleri oluşturdu.
Bir çok temiz enerji şirketi Borsa İstanbul’da yer almakta ve yatırımcıların ilgisini çekmekte. Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) verilerine göre, Türkiye’nin elektrik üretim potansiyeli giderek artarken, temiz enerji kaynaklarından elde edilen gelirdeki büyüme dikkat çekiyor. Yenilenebilir enerji, Türkiye’nin enerji geleceğinde taşıdığı önemin bir yansıması olarak hızla büyümekte.