Anti-damping önlemleri nedir ve neden devam ediyor?

Anti-damping önlemleri, Türkiye’ye güneş panelleri ihraç eden Çinli üreticilerin rekabet dengesizliği yaratmasını önlemek amacıyla uygulanan vergi ve düzenlemelerdir. Bu önlemler, Türkiye pazarında yerli üreticilerin korunmasını ve adil rekabetin sürdürülmesini amaçlamakta. Yeni tebliğe göre, 16 Çinli üreticinin Türkiye’ye yaptığı ihracata metrekare başına 20 ABD Doları anti-damping vergisi uygulanacakken, diğer üreticilere ise 25 ABD Doları vergi uygulanacak.

Soruşturma ve damping marjı

Alfa Solar, CW Enerji, Elin Enerji, Gazioğlu Solar, GTC Güneş, HSA Enerji, Mir Solar, Ödül Enerji, Schmid Pekintaş Enerji, Smart Enerji ve  Sunlego Enerji tarafından desteklenen başvuru sonucu anti-damping önlemlerinin güncellenmesine yol açan soruşturma, Türkiye’ye ithal edilen Çin menşeli güneş panellerinin CIF değerlerini inceledi. Bu incelemeler sonucunda, damping marjının %25 ila %30 arasında değişen oranlarda olduğu tespit edildi. Resmi Gazete bağlantısı için tıklayınız.

Ayrıca, Çinli firmaların Türkiye pazarında yarattığı fiyat baskısının, yerli üreticilerin ürünlerini %15 ila %20 oranında daha ucuz satmak zorunda bıraktığı da raporda vurgulandı.

Yerli üretim ve ekonomik etkiler

Raporda, anti-damping önlemlerinin kaldırılmasının Türkiye’deki Çin menşeli güneş paneli ithalatının artmasına ve yerli üretim sektörünün ekonomik göstergelerinde olumsuz etkilere yol açabileceği belirtildi. Bu nedenle, önlemlerin devam etmesine karar verildi.

Çinli firmaların tutumu

Rapora göre, Türkiye’deki yerleşik ithalatçı firmalar, soruşturma sırasında bakanlığın gönderdiği soru formlarını usulüne uygun yanıtlamadılar. Bununla birlikte, yerli üreticilerin uzun termin süreleri ile çalışmalarının, alınan önlemlerin ürün temininde maliyet bazlı sıkıntılara yol açtığı belirtildi.

Çin merkezli firmalara soruşturma açıldığına dair bildirim gönderilmesine rağmen, sadece Trina Solar geri dönüş yapabildi. Ancak Trina Solar’ın yanıtları eksik ve gecikmeliydi.

Güneş paneli fiyatları ve damping önlemleri

Solar 3GW Derneği, güneş paneli fiyatlarının dünya ortalamasının üzerine çıkmasının, Türkiye pazarındaki yatırımcıları tereddüt ettirdiğini savundu. Damping önlemleri, yerli üreticilerin rekabet edebilirliğini korumak için gerekli fakat güneş enerjisi sektöründeki yatırımları olumsuz etkileyebilir.

Çin Halk Cumhuriyeti’nin güneş paneli üretim kapasitesi

Rapora göre, Çin Halk Cumhuriyeti’nde güneş paneli üretim kapasitesi hakkında kesin bilgilere ulaşılamamıştır. Ancak, uluslararası ihracat verilerine dayanarak, Çin’in bu alandaki liderliği ortaya konulmuştur. 2020’de gerçekleşen küresel güneş paneli ihracatının %41’i Çinli firmalar tarafından gerçekleştirilmiştir. Açık kaynaklardan bulunabilen rakamlar
Çin’in güneş fotovoltaik (PV) modül üretim kapasitesinin 2022 yılında neredeyse 400 gigavata ulaştığını gösteriyor. Ülkenin modül üretim kapasitesi, 2018 yılında 130 gigavat olduğu zamanlara göre üç kat artmış durumda. Çin, küresel güneş fotovoltaik üretim sahasında hakimiyetini sürdürüyor ve hızla büyüyor. 2021 yılında, küresel modül üretim kapasitesi 461 gigavat olarak kayıtlara geçti. Çinli üreticiler, anti-damping önlemleri ve ileriye yönelik gözetim fiyatına rağmen Türkiye pazarındaki paylarını artırmış durumdalar. Bu başarı, yerli üreticilere karşı Çinli üreticilerin halen güçlü olduklarını göstermekte.

Özet ve sonuç

Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı son tebliğe göre, Çin merkezli güneş paneli üreticilerine yönelik anti-damping önlemleri devam edecek. Bu önlemler, yerli üreticilerin korunmasını ve adil rekabetin sürdürülmesini amaçlamakta. Ancak güneş enerjisi sektöründeki fiyatlar ve rekabet, gelecekte de yakından takip edilmesi gereken önemli bir konu olarak karşımızda durmaktadır. Yerel üreticileri korurken, gelişmekte olan güneş enerjisi sektörünün yeni yatırımlarına zarar vermeyecek bir denge bulmak önemlidir.