AB’nin 2023 Enerji Birliği Durumu raporu Avrupa’da yenilenebilir enerji yükselirken, karbon emisyonlarının düştüğünü ve Rus fosil yakıtlarına bağımlılığın azaldığını gösteriyor.
Avrupa Komisyonu’nun dün yayımlanan yıllık “Enerji Birliği Durumu” raporunda Avrupa’da güneş enerjisi ve deniz üstü rüzgar enerjisinin hızla yükseldiği ve Avrupa Birliği (AB) Rus fosil yakıtlarından vazgeçme yolunda ilerlediği tespit ediliyor.
Rapor, son 12 ay boyunca Avrupa Birliği içindeki enerji durumunu inceliyor. Güneş enerjisi açısından Avrupa Birliği üretim rekoru kırdı. Kara ve deniz üstü rüzgar kapasitesi, 2021’e göre %45 daha yükseldi.
Komisyon, Ukrayna’nın Rusya’nın işgalini takiben enerji krizini “temiz enerji geçişini hızlandırmak” için bir itici güç olarak kullanılarak, 2050’de Avrupa’yı ilk iklim nötr kıta yapma hedefine doğru ilerlendiğini belirtiyor.
Rus gaz ithalatı dramatik şekilde düşüyor
Rusya gazı ithalatı bu yıl 155 milyar metreküpten 40-45 milyar metreküpe düştü. Bu, AB’nin enerji kaynaklarına daha bağımsız bir şekilde yönelme çabalarını yansıtıyor ve karbon emisyonlarının azaltılmasına katkı sağlıyor.
Karbon emisyonları azalıyor
Genel olarak, AB’nin sera gazı emisyonları 2022’de yaklaşık %3 azaldı – ulaşılan rakamlar 1990’da oldukları seviyeye göre toplamda %32.5’lik bir azalmayı temsil ediyor. Hedef, 2030’a kadar net sera gazı emisyonlarını en az %55 azaltmak.
Yenilenebilir enerji kaynakları artıyor
Bu yılın Mayıs ayında AB, ilk kez rüzgar ve güneş enerjisiyle fosil yakıtlardan daha fazla elektrik üretti. İspanya, Portekiz ve Belçika, 2023’te yenilenebilir enerji rekorlarını kıran ülkelerden sadece birkaçı. Hidroelektrik kaynaklı enerji üretiminde kuraklık kaynaklı düşüşlere rağmen güneş enerjisi, Portekiz’i Mayıs ayında yenilebilir kaynaklardan ürettiği enerjinin toplam enerji üretiminin %50’nin üzerine çıkarmasına yardımcı oldu.
Fosil yakıt enerjisi düşüyor
Enerji düşünce kuruluşu Ember’ın yaptığı son bir çalışma, AB’de fosil yakıt enerjisi üretiminin 2023’ün ilk yarısında tarihi düşük seviyeye ulaştığını ortaya koyuyor. Bu, AB’nin temiz enerjiye doğru yönelişini ispatlıyor.
Hedeflere ulaşmak için daha fazla çaba gerekiyor
Komisyonun uyarısına rağmen, AB ülkeleri yenilenebilir enerjiye yeterince hızlı geçiş sağlayamıyorlar ve 2030’daki yasal bağlayıcılığı olan %42.5 hedefine ulaşamayacakları görülüyor. Bu durum Avrupa çapında daha fazla teşvik ve çaba gerektirdiği anlamına geliyor.
Ulusal enerji ve iklim planları eleştiriliyor
Ayrıca, İklim Eylem Ağı (CAN) tarafından hazırlanan bir rapor, birçok ülkenin 2030 için belirlenen AB iklim ve enerji gereksinimlerini karşılamadığını ortaya koyuyor. Bu, ulusal enerji ve iklim planlarının güncellendiği i2019’dan bu yana, ilk kez birçok ülkenin geride kaldığını gösteriyor.
İklim eylemi için 2030: Bir gerçeklik kontrolü
2030 yılı iklim eylemi için bir ilk gerçeklik testi olacak. Bu önemli hedefi kaçırmak, iklim değişikliğinin etkilerini hafifletme çabalarına ciddi şekilde güç kaybettirebilir. Komisyon AB üyesi ülkelerin taahhütlerini ve hedeflerini yerine getirmek için daha fazla çalışmaları gerektiğini vurguluyor.
AB 2023 Enerji Birliği Durumu raporunun İnglizce tam hali (State of the Energy Union Report 2023) için tıklayınız.