ABD’nin Missouri eyaletinde, Nisan 2024’ten bu yana üçüncü kez bir Vestas türbini çöktü. Rüzgar enerjisinde bu tür olaylar güvenlik standartlarını ve izleme teknolojilerini yeniden tartışmaya açtı.
High Prairie Renewable Energy Center: Kazaların merkezindeki rüzgar çiftliği
Missouri eyaletinde Ameren Missouri’ye ait olan 400 MW kapasiteli High Prairie Renewable Energy Center, 2020 yılında faaliyete geçti. Nisan 2024’ten bu yana üç farklı Vestas türbini çökerken, son olay 1 Kasım 2024’te yaşandı. Bu kazalarda kanatlar parçalanırken, bazen türbin gövdesinde ciddi yapısal hasarlar meydana geldi. Neyse ki, bu olaylarda herhangi bir yaralanma bildirilmedi. Olayın ardından santral geçici olarak kapatılarak güvenlik incelemeleri başlatıldı.
Diğer rüzgar türbini üreticileri de benzer kazalar yaşadı mı?
Rüzgar enerjisi sektöründe yaşanan kazalar yalnızca Vestas ile sınırlı değil. Siemens Gamesa ve General Electric (GE) gibi büyük üreticiler de geçmişte çeşitli arızalar yaşadı. Örneğin, 2019’da Siemens Gamesa türbininin kanadı Almanya’da kırılırken, aynı yıl GE türbini Oklahoma’da çöktü. Bu tür kazalar, tüm rüzgar enerjisi sektörünün güvenlik standartlarını güçlendirmesi gerektiğini gözler önüne seriyor.
Rüzgar türbinlerinde kazaları öngörmek ve önlemek için yeni yöntemler
Sensör teknolojileri ve erken uyarı sistemleri
Modern rüzgar türbinlerinde kullanılan sensörler, vibrasyon, sıcaklık, rüzgar hızı ve kanat gerilimi gibi parametreleri sürekli ölçerek türbinin sağlığını izler. Bu veriler, anormalliklerin tespit edilmesini sağlamak amacıyla makine öğrenmesi algoritmaları ile analiz edilerek bakım ekiplerine erken uyarı gönderir.
Dron ve yapay zeka destekli kanat inceleme sistemleri
Dron teknolojisi ve yapay zeka kullanılarak kanatların yüksek çözünürlüklü görselleri elde edilip analiz edilmesi, çatlak veya aşınmaların önceden fark edilmesini sağlar. Türkiye’de Werover tarafından geliştirilen Windrover teknolojisi, kanatların seslerini dinleyerek kanat kaynaklı sorunları erken aşamada tespit etmeye yardımcı olur. Bu sistem, bakım süresini kısaltarak arıza maliyetlerini önemli ölçüde düşürmektedir. Daha fazla bilgi için Yeşil Haber’in yapay zeka destekli rüzgar türbini arıza tespit teknolojisi makalesini inceleyebilirsiniz.
Yapay zeka ve büyük veri analitiği ile arıza tahmini
Büyük veri ve yapay zeka tabanlı analizler, türbinlerin geçmiş performans verilerini ve çevresel faktörleri kullanarak gelecekteki arızaları tahmin edebilir. Özellikle rüzgar çiftliklerinin geniş veri setleriyle beslenen öğrenme algoritmaları, belirli arızaların oluşma olasılığını yüksek doğrulukla öngörebilir.
Türkiye rüzgar enerjisi sektörü için çıkarılacak dersler
Türkiye, rüzgar enerjisinde artan yatırımlarıyla dünya sahnesinde dikkat çekerken, ABD’de yaşanan bu tür olaylardan çıkarılacak dersler var. Türkiye’nin de güvenli ve sürdürülebilir enerji için yapay zeka ve sensör tabanlı izleme teknolojilerine yatırım yapması gerekiyor.
ABD’de yaşanan son Vestas türbin kazaları, rüzgar enerjisinde güvenlik standartlarının ve bakım stratejilerinin önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Yapay zeka destekli izleme ve arıza tahmin teknolojileri gibi yenilikçi çözümler, kazaları önlemede kritik bir rol oynayabilir. Bu doğrultuda, Türkiye gibi enerji sektörüne hızla yatırım yapan ülkelerin bu teknolojilerden yararlanması sürdürülebilir enerji hedefleri için büyük önem taşıyor.