TEİAŞ, 8 Şubat 2024 EPDK kararıyla ilan edilen 3750 MW’lık kapasitenin güncel dağılımını açıkladı. Mart 2025 itibarıyla Türkiye genelinde sadece 525 MWe kapasite kaldı.
Bir yılda tüketilen kapasite, yeni başvurulara yer bırakmadı
Türkiye Elektrik İletim A.Ş. (TEİAŞ), 8 Şubat 2024 tarihli EPDK kararı doğrultusunda ilan edilen 3.750 MW’lık lisanssız üretim kapasitesinin güncel durumunu paylaştı. Açıklamaya göre Mart 2025 itibarıyla ülke genelinde yalnızca 525,03 MWe kullanılabilir kapasite kalmış durumda.
Bu gelişme, kapasitenin yalnızca bir yıl içerisinde neredeyse tamamen tahsis edildiğini gösteriyor. Özellikle küçük ölçekli yatırımcılar ve sanayi bölgeleri açısından yeni başvuru fırsatlarının neredeyse tükendiği görülüyor.
930 trafo merkezinde sıfır kapasite, sadece 76 merkezde 1 MW üstü boşluk var
TEİAŞ tarafından yayınlanan tabloya göre, Türkiye genelinde bulunan 1.151 trafo merkezinden 930’u tamamen dolmuş durumda. 145 trafo merkezinde 1 MWe’nin altında kapasite bulunurken, sadece 76 trafo merkezinde 1 MWe’nin üzerinde kapasite mevcut.
Bu durum, özellikle güneş ve biyokütle gibi dağıtık üretim yatırımlarının önünü tıkayan kritik bir sınır olarak dikkat çekiyor.
406 MW’lık yatırım bölgesel kapasite kısıtına takıldı
TEİAŞ’ın 28 Mart 2025 tarihli teknik değerlendirme raporuna göre, Şubat ayı boyunca toplam 406,65 MW kurulu güce sahip 14 proje, bölgesel kapasite kısıtı nedeniyle evrak ve teknik inceleme aşamasına bile alınmadan reddedildi.
| İl | Bölge | Kurulu Güç (MW) | Değerlendirme |
|---|---|---|---|
| Van | 15 | 20.0 | Bölgesel kapasite kısıtı nedeniyle reddedildi |
| İzmir | 4 | 10.8 | Bölgesel kapasite kısıtı nedeniyle reddedildi |
| Hatay | 10 | 90.0 | Bölgesel kapasite kısıtı nedeniyle reddedildi |
| Antalya | 6 | 60.0 | Bölgesel kapasite kısıtı nedeniyle reddedildi |
| Karaman | 8 | 36.0 | Bölgesel kapasite kısıtı nedeniyle reddedildi |
| Iğdır | 11 | 22.75 | Bölgesel kapasite kısıtı nedeniyle reddedildi |
| Kayseri | 9 | 40.0 | Bölgesel kapasite kısıtı nedeniyle reddedildi |
Bu kapasite neden bu kadar önemli?
Lisanssız elektrik üretimi, özellikle küçük ve orta ölçekli yatırımcılar için şebekeye erişim ve bürokrasi açısından kolaylık sağlamasıyla kritik öneme sahip. Bu kapsamda tahsis edilen kapasiteler, yatırımın zamanında devreye girmesi, mahsuplaşma yapılabilmesi ve bölgesel üretim dengesi açısından belirleyici rol oynuyor.
Kapasitenin tükenmiş olması, yatırımcının projeye başlamasını geciktirebilir veya tamamen iptaline yol açabilir.
Kapasiteden yararlananların avantajları neler?
Lisanssız üretim kapsamında kapasite tahsisi alabilen yatırımcılar, şebekeye bağlantı hakkı kazanmakla birlikte, gelir garantili tüketim anlaşmaları yapma, mahsuplaşma hakkı elde etme ve bazı bölgelerde gibi avantajlardan da yararlanabiliyor.
Ayrıca sistem kullanım bedeli açısından da avantaj sağlayan bu yapı, enerjisini kendi üreten sanayici ve yatırımcılar için uzun vadede rekabet gücünü artırıyor.
Yatırımcılar için gelecek ne vadediyor?
EPDK ve TEİAŞ’ın 2025 yılı içerisinde yeni bir kapasite ilanı yapıp yapmayacağı henüz netlik kazanmış değil. Ancak sektör temsilcileri, mevcut şebeke yatırımlarının yetersizliği nedeniyle kısa vadede yeni tahsisler yapılmasının zor olduğunu belirtiyor.
Uzmanlar, yatırımcıların trafo merkezlerini yerel düzeyde analiz ederek erken başvuru avantajı yaratmaları gerektiğini vurguluyor.