Dünya liderlerine Davos’tan küresel iklim çağrısı

BM Genel Sekreteri Guterres’ten uyarı “Fosil yakıt bağımlılığı ‘Frankenstein’ın canavarı’na dönüştü”

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, Davos’ta gerçekleştirilen Dünya Ekonomik Forumu’nda fosil yakıt bağımlılığını, “kontrolden çıkmış Frankenstein’ın canavarı” olarak nitelendirdi. Bu bağımlılığın çevre, ekonomi ve toplumsal yaşam üzerinde yıkıcı etkiler yarattığını belirten Guterres, liderlere yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırma çağrısı yaptı.

‘Canavarın efendisi’ olarak fosil yakıtlar

António Guterres, “Fosil yakıtlara olan bağımlılığımız, hiçbir şey ve hiç kimseyi esirgemeyen bir Frankenstein’ın canavarına dönüştü. Etrafımızdaki her şey, bu canavarın artık efendimiz olduğunu açıkça gösteriyor,” diye konuştu. Guterres, dünya genelinde fosil yakıt tüketiminin artmasıyla birlikte iklim krizinin kontrolden çıktığını ifade etti. “Deniz seviyelerinin yükselmesi, sıcak hava dalgaları, şiddetli fırtınalar, seller ve orman yangınları gibi felaketler, bu canavarın eseridir” diyen Guterres, fosil yakıtların iklim üzerindeki hakimiyetine dikkat çekti. 2024 yılının şimdiye kadar kaydedilen en sıcak yıl olduğunu hatırlatarak, bu durumun doğrudan fosil yakıtların kullanımından kaynaklandığını vurguladı.

Paris İklim Anlaşması ve ABD’nin geri çekilmesi

Donald Trump ikinci kez ABD başkanı olarak göreve başladı ve ilk icraatlarından biri olarak ülkeyi Paris İklim Anlaşması’ndan çıkardı. Bu kararın ardından birçok büyük banka ve şirket, iklim eylemlerine yönelik taahhütlerini geri çekti. Trump, kampanyası boyunca “Kaz, bebeğim, kaz” sloganıyla daha fazla petrol ve gaz çıkarmayı teşvik edeceğini ortaya koymuş, fosil yakıt endüstrisi, Trump’ın kampanyasına 75 milyon Dolar bağışta bulunmuştu.

António Guterres’in bu açıklamaları, ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkeyi Paris İklim Anlaşması’ndan çekme kararının ardından geldi. Guterres, “Fosil yakıt lobileri ve onların reklam, lobi ve PR destekçileri, iklim krizini derinleştirmekte suç ortağıdır” ifadelerini kullandı. Ancak yenilenebilir enerji sektöründe büyük bir ekonomik fırsat olduğunu belirterek, bu geçişin “kaçınılmaz” olduğunu söyledi.

Deniz seviyelerinin yükselmesi bir ironi

Guterres, fosil yakıt tüketiminin yarattığı bir ironiye dikkat çekti: “Dünyadaki 13 büyük petrol tanker limanı, deniz seviyelerindeki artış nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Denizlerin yükselmesi, fosil yakıtların neden olduğu sıcaklık artışının bir sonucu.” Bu durumun, fosil yakıt sektörünün kendi altyapısını dahi tehdit ettiğini ifade etti.

İklim eylem planları için çağrı

Guterres, Paris Anlaşması taahhütlerine uygun olarak ülkelerin yeni ulusal iklim eylem planlarını oluşturması gerektiğini vurguladı. Ayrıca gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğine uyum sağlamaları ve yenilenebilir enerjiye geçiş yapmaları için daha fazla finansman gerektiğini belirtti.

“2025, iklim eylemi için en büyük yıl olabilir” diyen António Guterres, liderlere şu sözlerle seslendi: “Doğru tarafta kalın. Tarih, sürdürülebilirliği seçenleri hatırlayacaktır.”

Ekonomik ve sosyal riskler

Guterres, iklim krizinin ekonomik ve sosyal maliyetlerinin giderek arttığını belirtti. Artan doğal afetlerin tedarik zincirlerini bozacağını, altyapıya zarar vereceğini ve sigorta maliyetlerini yükselteceğini ifade etti.

ABD’de artan iklim felaketleri nedeniyle uygun fiyatlı sigorta bulunamaması, bu riskin somut bir örneği olarak öne çıkıyor.

Fosil yakıtların sonu ne zaman?

UCL iklim bilimcisi Prof. Mark Maslin, fosil yakıtların enerji sektöründeki hakimiyetinin son bulmasının an meselesi olduğunu belirterek, “Geçiş süreci yavaşlatılsa da fosil yakıtların sonu kaçınılmazdır” dedi. Ancak bu geçişin zamanında gerçekleşmemesi, geri dönülemez sonuçlar doğurabilir.

Gelişmeler, küresel liderlerin fosil yakıt bağımlılığıyla mücadelede daha etkili adımlar atması gerektiğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Yenilenebilir enerjiye geçişin yalnızca çevresel değil, ekonomik ve sosyal sürdürülebilirlik açısından da hayati önemde olduğu unutulmamalı.

Search