Çin, enerji alanında büyük bir dönüşüm geçiriyor. Rystad Energy tarafından hazırlanan bir rapora göre, Çin Ulusal Enerji İdaresi’nden (NEA) gelen son verilere göre, bu yıl Haziran ayı itibarıyla rüzgar ve güneş enerjisi kapasiteleri kömür kapasitesini geride bıraktı.
Rystad Energy’nin analizine göre, 2026 yılına kadar güneş enerjisinin tek başına kömürü geçerek Çin’in birincil enerji kaynağı olacağı ve toplam kapasitesinin 1.38 teravat (TW) aşacağı öngörülüyor. Bu, kömür kapasitesinden 150 gigavat (GW) daha fazla olacak.
Yenilenebilir enerjiye yatırım ve fosil yakıtlardan uzaklaşma
Bu dönüşüm, Çin’in daha temiz enerji kaynaklarına olan artan ilgisi ve fosil yakıtlardan uzaklaşma çabalarının bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. 2016 öncesinde kömür yıllık yaklaşık 50 GW’lık kurulum avantajına sahipken, Çin yenilenebilir enerji altyapısını genişletmek için önemli yatırımlar yaptı. 2020’den bu yana rüzgar ve güneş enerjisi yıllık kurulumları sürekli olarak 100 GW’ı aşarak, kömür kapasite eklemelerinin üç ila dört katına ulaştı. Geçen yıl Çin, NEA’nın ilk ve ikinci parti gigavat ölçekli yenilenebilir enerji projeleriyle 293 GW rüzgar ve güneş enerjisi kurulumuyla rekor kırdı.
Kömür enerjisinin düşüşü ve yenilenebilir enerjinin yükselişi
Çin’in kömür enerjisi sektörü ise ters yönde ilerliyor. Geçen yıl yaklaşık 40 GW kömür enerjisi eklenirken, 2024’ün ilk yarısında bu rakam 8 GW’a düştü. Hükümetin karbon azaltma hedeflerini karşılamak için yeni kömür projeleri üzerinde daha sıkı kısıtlamalar getirmesiyle, yenilenebilir enerjiye yönelik destekleyici politikaların etkisi arttı. Şu anda küçük kömür santrallerinin aşamalı olarak kaldırılması, mevcut santrallerin emisyonlarını azaltmak için yükseltilmesi ve yeni projeler için daha katı standartların uygulanmasına odaklanılıyor. Bu nedenle, kömür ve temiz enerji arasındaki yıllık kapasite ekleme farkı büyük ölçüde açıldı ve 2024’ün ilk yarısında 16 kat farkla zirveye ulaştı.
Küresel enerji dönüşümünde önemli bir an
Çin ve küresel enerji dönüşümü için kritik bir noktadayız. Güçlü yenilenebilir enerji proje portföyleri ile Çin, dünyanın en büyük sera gazı yayıcısı ve enerji tüketicisi olarak bilinen imajından kurtulmaya hazırlanıyor. Bu dönüşümde güneş enerjisi merkezi bir rol oynayacak ve tedarik zincirlerinde, altyapıda ve kapasite eklemelerinde ilerlemelerle kömürün yerini alacak. Bu değişim, Çin’i kömür bağımlı bir devden temiz enerji liderine dönüştürebilecek potansiyel bir dönüm noktası olabilir.
Rüzgar enerjisinin yükselişi
Çin’de rüzgar enerjisi, 2000’li yılların başında ilk yeni enerji kaynağı olarak tanıtıldı ve kapasite artışı takip eden on yılda hızlandı. 2011’de, 17.6 GW yeni kara rüzgar kapasitesi kuruldu. Rüzgar kurulumları 2011’den 2019’a kadar istikrarlı bir şekilde büyüyerek her yıl 15 GW ile 30 GW arasında yeni kapasite ekledi. 2020’de, besleme tarifeleri ve sübvansiyonların sona ermesinden önceki aciliyetle 71 GW yeni kurulumla rekor kırıldı. Ancak, sonraki iki yıl boyunca kurulumlar düşüşe geçti. Geçen yıl, 75 GW yeni ekleme ile rüzgar kapasitesi yeniden yükseldi ve ulusal hedeflere ulaşmak için hızlandırılmış proje geliştirmeleri yapıldı. Bu yılın ilk yarısında 25 GW yeni kapasite eklendi ve Rystad Energy, yılın ikinci yarısında ek 50 GW tahmin ediyor.
Güneş enerjisinin etkisi
2013’ten itibaren Çin’in enerji karışımında önemli bir etki yaratan güneş fotovoltaik (PV) kapasitesi, maliyet düşüşlerinden faydalanarak yıllık kurulumlar 30 GW ile 50 GW arasında arttı. 2021’de 87 GW PV ekleyen Çin, büyük ölçekli projeler ve çatı PV girişimlerinde hızlanan gelişmelerle 2022’de 216 GW yeni kapasite rekoru kırdı. Bu yılın ilk yarısında 105 GW eklenirken, yıl sonunda toplam yeni güneş kapasitesinin 230 GW’ı aşması bekleniyor.
Zorluklar ve gelecek beklentileri
Çin’in temiz enerji kapasitesi büyüdükçe, düşük kullanım oranları ve kesintililik gibi zorluklarla karşılaşıyor. Bu sorunları çözmek için, iletim esnekliğini artırmak ve depolama yeteneklerini geliştirmek amacıyla önemli şebeke altyapı yükseltmeleri gerekiyor. Batarya depolama, şebeke güvenilirliğini korumak ve temiz enerjinin genişlemesiyle artan enerji taleplerini karşılamak için kritik olacak.
Rystad Energy hakkında
Rystad Energy, müşterilerin enerji geleceğini anlamalarına yardımcı olmak için yüksek kaliteli veri ve analiz sağlayan, önde gelen küresel bağımsız bir araştırma ve enerji istihbarat şirketi. Oslo, Norveç merkezli ve geniş bir küresel ağa sahip olan şirket, veri, analiz, danışmanlık ve eğitim hizmetleri sunarak müşterilere rekabet avantajı sağlıyor.