Yenilenebilir enerjide önemli bir dönüm noktası
Kaliforniya, 28 Temmuz 2024 tarihinde, 144 gün süren bir dönemin 100. gününde elektrik talebinin tamamını yenilenebilir enerji kaynakları ile karşılayarak önemli bir başarıya imza attı. Bu 100 gün boyunca, güneş, rüzgar, hidroelektrik ve batarya depolama gibi yenilenebilir enerji kaynakları, günlük elektrik talebini belirli sürelerle karşıladı.
İlk %100 yenilenebilir enerji günü
Kaliforniya, ilk kez 30 Nisan 2022’de enerji ihtiyacının %100’ünü yenilenebilir enerji kaynakları ile karşıladı. Bu dönüm noktası, büyük ölçekte yenilenebilir enerji kullanımının mümkün olduğunu gösterdi ve Amerika Birleşik Devletleri’nin diğer eyaletleri için de ilham kaynağı oldu. Aynı yılın başlarında, 2 Mayıs 2022’de %99,9 ve 8 Mayıs 2022’de %103 yenilenebilir enerji oranlarına ulaşılmıştı.
Yenilenebilir enerji ile süreklilik sağlandı
Stanford Üniversitesi Atmosfer/Enerji programı direktörü Prof. Mark Z. Jacobson, bu başarının arkasındaki faktörleri şöyle açıkladı: “Kaliforniya, %30 oranında büyüyen büyük ölçekli güneş enerjisi kapasitesi ve %8 oranında artan büyük ölçekli rüzgar enerjisi üretimi ile bu başarıya ulaştı”.
Güneş enerjisi kapasitesindeki %30’luk büyüme ve rüzgar enerjisindeki %8’lik artış, Kaliforniya’nın enerji ihtiyacını karşılamada kritik rol oynadı. Ayrıca, çatı güneş panellerinin yaygınlaşması, binaların doğrudan enerji ihtiyacını karşılayarak şebeke üzerindeki yükü azalttı. Bu dönemde, batarya depolama kapasitesi iki katına çıkarak 8 GW/32 GWh’ye ulaştı, bu da fazla rüzgar ve güneş enerjisinin gece kullanılmak üzere depolanmasını sağladı.
Fosil Yakıt Kullanımında Azalma
Yenilenebilir enerji kullanımının artması, fosil gaz kullanımını yaklaşık %40 oranında azalttı. Bu istatistikler, Kaliforniya’nın hem gündüz hem de gece %100 yenilenebilir enerji ile enerji ihtiyacını karşılama hedefinin yakın olduğunu gösteriyor. Bunun için daha fazla çatı ve büyük ölçekli güneş enerjisi, ek bataryalar, açık deniz rüzgar enerjisi ve talep yönetimi stratejileri gerekecek.
Diğer ülkelerde yenilenebilir enerji başarıları
Kaliforniya’nın yenilenebilir enerji başarıları, dünya genelinde bazı ülkelerle karşılaştırıldığında dikkat çekici bir örnek teşkil ediyor. İzlanda, elektrik ihtiyacının neredeyse tamamını jeotermal ve hidroelektrik enerjiden karşılayarak yenilenebilir enerji alanında öncü bir ülke konumunda. İzlanda, 2015 yılından bu yana elektrik üretiminin %100’ünü yenilenebilir kaynaklardan sağlıyor.
Uruguay ise enerji üretiminin %98’ini yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlıyor. Ülke, büyük ölçüde hidroelektrik santrallere dayanıyor ve enerji fazlasını komşu ülkelere ihraç ediyor.
İleriye dönük hedefler ve zorluklar
Kaliforniya’nın gelecekteki hedefi, enerji ihtiyacını tamamen yenilenebilir kaynaklarla karşılamaktır. Bu başarıyı sürdürebilmek için, güneş ve rüzgar enerjisi yatırımlarının artırılması, batarya depolama kapasitesinin genişletilmesi ve talep yönetimi stratejilerinin uygulanması gerekecek. Kaliforniya, 2045 yılına kadar tamamen temiz ve sıfır karbonlu enerji kaynaklarından elektrik üretmeyi hedefliyor.
Türkiye için bir hedef ve Yeşil Haber’in vizyonu
Kaliforniya’nın yenilenebilir enerji alanındaki bu olağanüstü başarısı, Türkiye için de ilham kaynağı olabilir. Yeşil Haber olarak, Türkiye’nin bazı şehirlerinin veya bölgelerinin önümüzdeki 10 yıl içinde benzer başarılar elde edebileceğine inanıyoruz. Özellikle güneş ve rüzgar enerjisi potansiyeli yüksek olan bölgelerimizde, yenilenebilir enerji projelerinin hızlandırılması ve batarya depolama kapasitesinin artırılmasıyla, Türkiye’nin de enerji ihtiyacını büyük ölçüde yenilenebilir kaynaklardan karşılaması mümkün. Bu hedefe ulaşmak için, devlet politikalarının desteklenmesi, yenilikçi teknolojilerin benimsenmesi ve toplumsal farkındalığın artırılması gerekiyor. Türkiye’nin sürdürülebilir bir enerji geleceği için bu tür başarıların önemli bir adım olacağına inanıyoruz.
Batarya üretimi için destekler de bu hedefin önemli bir parçası. Bakan Kacır, Türkiye’nin yüksek teknoloji üretim üssü olma yolunda önemli adımlar attığını ve batarya üretimi için büyük destekler sunduklarını belirtti. HIT-30 Yüksek Teknoloji Yatırım Programı kapsamında batarya üretimine 4,5 milyar dolara varan destek sağlanacak. Bu kapsamda, en az 5 GWh kapasiteli yatırımlar teşvik edilecek, araç ve depolama bataryaları ile aktif malzemeler dahil üretim desteklenecek, hücre dahil üretim yapılacak ve AR-GE merkezi kurulması teşvik edilecek.
Ek olarak, Türkiye Uluslararası Doğrudan Yatırım (UDY) Stratejisi (2024-2028), bu hedefe ulaşmada itici güç olabilir. Bu strateji, yenilikçi teknolojilerin benimsenmesini ve yenilenebilir enerji projelerinin desteklenmesini teşvik ederek, Türkiye’nin enerji geleceğinde önemli bir rol oynayacaktır.