Güneş Enerjisi Sanayicileri ve Endüstrisi Derneği (GENSED), lisanssız yenilenebilir enerji projelerindeki bağlantı kapasite sorunlarına çözüm getirecek önerilerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’na (EPDK) ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na iletti
GENSED Genel Sekreter’i Hakan Erkan, bu önemli girişim hakkında detaylı bilgi verdi.
Hakan Erkan’ın açıklamaları:
- Sanayiciler ve Yenilenebilir Enerji: Avrupa Yeşil Mutabakatı ve sınırda karbon düzenlemesi, sanayicilerimizin uluslararası alanda rekabet edebilmesi ve enerji maliyetlerini düşürmesi için yenilenebilir enerji yatırımlarına yönelmelerini teşvik ediyor.
- Güneş Enerjisi Yatırımları: Sanayiciler, enerji zamlarından etkilenmeden ve sınırda karbon vergisine maruz kalmadan ihracat yapabilmek için maliyeti en düşük yenilenebilir enerji kaynağı olan güneş enerjisine yöneliyorlar. Ancak, bu yatırımların önünde trafo merkezlerindeki bağlantı kapasite yetersizliği gibi engeller bulunuyor.
Bağlantı kapasite sorununa çözüm önerisi
TEİAŞ tarafından yayınlanan trafo merkezli bağlantı kapasite bilgilerine göre, sanayicilerimizin tüketimlerini karşılamak için yeterli kapasite bulunmamaktadır. Bu durumu aşmak için lisanssız üretim santrallerine yönelik yeni bir bağlantı şekli önerilmektedir.
Yeni bağlantı şekli – Sıfır geri besleme (Zero feed-in)
- Enerjinin Yerinde Tüketimi: Üretilen enerjinin yerinde tüketilmesi ve fazla enerjinin şebekeye verilmemesi sağlanarak trafo bağlantı kapasitelerinden bağımsız olarak yenilenebilir enerji yatırımları yapılabilir.
- Depolama Çözümleri: Üretilen enerjinin bataryalarda depolanması ve şebekeye enerji basılmaması, sanayicilerin enerji ihtiyaçlarını kesintisiz olarak karşılamalarını sağlayacaktır.
- Yönetmelik Önerisi: Elektrik Piyasası Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği’ne, ürettiği enerjinin tamamını kendi tüketiminde kullanan tesislere yönelik yeni bir bağlantı şekli eklenmesi öneriliyor.
Sınırda Karbon Düzenlemesi ve güneş enerjisinin önemi
Hakan Erkan, sınırda karbon düzenlemesi ve Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın, Türkiye’nin sanayicilerini ve işletmelerini doğrudan etkilediğini belirtti. Sanayicilerin yeni düzenlemelere ihtiyaç duyduğunu ifade eden Erkan, şu bilgileri paylaştı:
- Sanayicilerin ihtiyaçları: “Sanayiciler ve işletmeler, sınırda karbon vergisinden etkilenmeden ihracatlarına devam edebilmek, elektrik tüketim maliyetlerini azaltmak, uluslararası alanda daha rekabetçi fiyatlar ile Türkiye’de ihracat geliri kazandırmak amacıyla yenilenebilir enerji yatırımlarına yöneliyor. Maliyeti en düşük yenilenebilir enerji kaynağı olarak öne çıkan güneş enerjisi yatırımlarına olan ilginin arttığı bu yatırımlara yönelme trafolardaki bağlantı kapasite yetersizliği nedeni ile sınırlı sayıda gerçekleşiyor.”
Erkan, trafo bağlantı kapasite sorununun şebeke işletmecisi ve yatırımcılar açısından ortak bir yapıda çözümlenmesinin önemli olduğunu aktardı. Güneş enerjisi sektörünün geleceği için bu kararların önemli olduğunun altını çizen Erkan, “Türkiye Elektrik İletim AŞ yayınladığı trafo merkezli bağlantı kapasite bilgilerine göre, sanayicilerimizin ve işletmelerimizin tüketimlerini karşılamak için 5.1.h kapsamında üretim santrali kurmaları için yeterli kapasite bulunmuyor. Bu durumda, lisanssız üretim santrali kurulum isteklerinin çözümü için yeni bir bağlantı şekline acil ihtiyaç duyuluyor. Sıfır Geri Besleme (Zero Feed-In) sistemlerinin ülkemizde de uygulanmasıyla üretilen enerjinin yerinde tüketilmesi, istenirse bataryalarda depolanması ve fazla enerjinin şebekeye basılmaması sağlanarak trafo bağlantı kapasitelerinden etkilenmeden yenilenebilir enerji yatırımları yapılabilecek.” değerlendirmesinde bulundu.
GENSED’in önerisi ve beklentileri
GENSED, lisanssız projelerde bağlantı kapasite sorunlarının çözümü için şu önerileri sunuyor.
- Yönetmelik değişiklikleri: Yatırımcılardan şebekeye enerji basılmaması konusunda taahhütname alınması ve şebeke kapasite değerlendirmesinden muaf tutulmaları.
- Depolama tesisleri: Mahsuplaşma yapmayan lisanssız üretim tesislerinde elektrik depolama tesislerinin kurulmasına izin verilmesi.
- Cezai düzenlemeler: Şebekeye enerji basılması durumunda uygulanacak cezai şartların belirlenmesi ve ilgili düzenlemelerin yapılması.
GENSED, lisanssız projelerdeki bağlantı kapasite sorunlarının çözülmesinin sanayicilere, ihracatçılara ve güneş enerjisinden faydalanmak isteyen vatandaşlara büyük yarar sağlayacağını ve ülkemizin karbon ayak izinin azaltılmasına katkı sunacağını belirtiyor. Bu bağlamda, yeni bağlantı şeklinin hayata geçirilmesi ve ilgili yönetmelik değişikliklerinin yapılması için yetkililere çağrıda bulunuyor.