Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) Küresel Enerji Değerlendirmesi 2021 raporuna göre, küresel emisyonlar bu yıl yüzde 5 artışla 33 milyar tona ulaşacak.
Enerji sektöründen kaynaklanan küresel karbon emisyonlarının ekonomik toparlanmanın etkisiyle bu yıl tarihteki en büyük ikinci artışını kaydederek 1,5 milyar ton yükseleceği tahmin ediliyor.
Bu artış ayrıca 2010’dan beri küresel emisyonlarda görülen en büyük yıllık artış olarak kayıtlara geçecek. Emisyonlardaki artış yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle 2020’de karbon emisyonlarında görülen yüzde 6’lık rekor düşüşün büyük bir kısmını tersine çevirecek.
Artışta ekonomik toparlanmaya bağlı olarak enerji talebinde beklenen yüzde 4,6’lık büyüme, kömür ve doğal gaz tüketiminin 2019’daki seviyelerinin üzerine çıkması etkili olacak.
Kömür kullanımının yüzde 80’i Çin kaynaklı
Küresel kömür talebi bu yıl gelişen ülkelerin etkisiyle yüzde 4,5 artarken, bu büyümenin yüzde 80’inden fazlası Çin başta olmak üzere Asya’da görülecek. ABD ve Avrupa’daki kömür kullanımında artış görülmesine rağmen, talep salgın öncesi dönemin altında kalacak.
Yenilenebilir enerjide rekor
Diğer yandan, yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimi bu yıl yüzde 8 artarak küresel elektrik tedarikindeki büyümenin yarısından fazlasını oluşturacak.
Güneş enerjisinden elektrik üretimi 2020’ye göre yüzde 18 (145 teravatsaat), rüzgardan elektrik üretimi ise yüzde 17 (275 teravatsaat) ile yıllık bazda tarihteki en büyük artışı gerçekleştirecek. Böylece güneş ve rüzgar enerjisi, yenilenebilir kaynaklarından elektrik üretimindeki büyümeye en fazla katkıyı yapacak.
Bu yıl yenilenebilir enerji kaynakları küresel elektrik üretiminin yüzde 30’unu karşılayacak ve bu oran Sanayi Devrimi’nden beri görülen en yüksek seviye olarak kayıtlara geçecek.
Yenilenebilir enerjiden elektrik üretiminde en büyük artış Çin’de görülürken, bu ülkeyi ABD, Avrupa Birliği ve Hindistan takip edecek.
“Covid-19 nedeniyle yaşanan düşüşün sürdürülebilir olmadığı görülüyor”
IEA Başkanı Dr. Fatih Birol
IEA Başkanı Fatih Birol, rapora ilişkin değerlendirmesinde, küresel karbon emisyonlarının elektrik sektöründe kömür kullanımının artmasıyla yükselişe geçtiğini belirterek, “Covid-19 salgını nedeniyle yaşanan düşüşün sürdürülebilir olmadığına dair korkunç bir uyarıyla karşı karşıyayız. Ülkeler küresel emisyonları hızlıca düşürmeye başlamaz ise 2022’de daha büyük bir krizle karşılaşılacak.
Bu hafta ABD Başkanı Joe Biden’ın ev sahipliğinde yapılacak Liderler İklim Zirvesi, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Toplantısı (COP26) öncesi somut ve hızlı kararlar alınması açısından kritik bir tarih.” diye konuştu.