2024’te Türkiye’de aşırı hava olayları rekor seviyeye ulaştı

Ekosfer’in raporuna göre, 2024 yılında Türkiye’de aşırı hava olaylarının sayısı 1257’ye ulaştı. Küresel ısınmanın etkisiyle Türkiye’nin iklim riskleri her yıl daha da büyüyor. Yeşil Haber olarak bu verileri inceledik ve daha geniş bir perspektifle analiz ettik.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün (MGM) verilerine göre, 2024 yılı Türkiye’de aşırı hava olaylarının en sık yaşandığı ikinci yıl oldu. 1257 aşırı hava olayı kaydedilirken, bu sayı son dört yıldır 1000’in üzerinde seyrediyor. Türkiye’de aşırı hava olaylarının sayısı 1940’tan bu yana en yüksek seviyelerden birine ulaştı.

Yeşil Haber analizine göre, bu artış sadece Türkiye’ye özgü değil; Avrupa ve Orta Doğu’da da benzer eğilimler gözlemlendi. 2024, dünya genelinde en sıcak yıl olarak kayıtlara geçti ve NASA, NOAA ve IPCC gibi kuruluşların raporları, küresel sıcaklık ortalamasının sanayi öncesi döneme göre 1,5°C üzerinde seyrettiğini doğruladı. Türkiye’nin de dahil olduğu Akdeniz havzası, dünya ortalamasından daha hızlı ısınıyor.

2024’te Türkiye’de kaydedilen aşırı hava olaylarının dağılımı

%35 – Şiddetli yağış ve seller
%20 – Fırtına
%18 – Dolu yağışı
%9 – Kar yağışı
%8 – Yıldırım düşmesi
%2 – Hortum

Yeşil Haber analizine göre, Türkiye’de görülen sellerin büyük bir kısmı şehirleşme politikalarının ve altyapı eksikliklerinin doğrudan sonucu. Plansız kentleşme ve yetersiz drenaj sistemleri, yağış miktarından bağımsız olarak sel riskini artırıyor. Örneğin, 2024’te İstanbul’da yaşanan aşırı yağışlar sonucu su baskınlarının neden olduğu hasar, 2020’lere kıyasla %40 arttı.

Aşırı hava olaylarının ekonomik ve toplumsal etkileri

Tarım sektöründe büyük kayıplar: Aşırı sıcaklık ve dolu yağışı, ₺3,7 milyarlık tarım zararına yol açtı. Ekosfer verilerine göre, Türkiye’de tarımsal verim kaybı 2024’te önceki yıllara göre %15 arttı.
Sigorta maliyetleri yükseldi: İklim krizinin etkileri nedeniyle konut ve tarım sigortaları primleri %30’a kadar arttı. Yeşil Haber’in ulaştığı verilere göre, sigorta şirketleri iklim risklerine karşı daha sıkı politikalar uygulamaya başladı.
Turizm sektörü etkilendi: Aşırı sıcaklar ve orman yangınları, turistlerin tatil planlarını değiştirmesine neden oldu. Antalya ve Muğla gibi destinasyonlarda rezervasyon iptalleri %12 arttı.

Ekosfer’in uyarısı: Türkiye fosil yakıtlardan vazgeçmeli

Ekosfer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Barış Eceçelik, yaşanan aşırı hava olaylarının doğrudan iklim krizine bağlı olduğunu belirterek şu açıklamayı yaptı:
“Geçen yıl iklim krizinin etkilerini hem sıcaklık artışı hem de aşırı hava olaylarıyla hissettik. Daha da önemlisi bu olayların doğrudan can ve mal kaybına neden olduğuna üzülerek tanıklık ettik.”
Eceçelik, Türkiye’nin fosil yakıtlardan vazgeçmesi gerektiğini vurgulayarak, seragazı emisyonlarının azaltılması için yenilenebilir enerjiye geçişin hızlandırılmasını önerdi.

Türkiye’nin iklim politikaları ve Yeşil Haber analizi

Türkiye, 2053 yılına kadar net sıfır emisyon hedefini benimsedi. Ancak uzmanlar, mevcut politikaların somut adımlar içermediğini vurguluyor. Ekosfer’in açıklamalarına ek olarak, Yeşil Haber’in yaptığı analizlere göre, Türkiye’de iklim değişikliğine uyum sağlamak için altyapı yatırımları yetersiz kalıyor. Sel ve fırtına risklerini azaltacak projelerin gecikmesi, kentleri daha kırılgan hale getiriyor.

Ekosfer’in başlattığı “Tarih Ver” kampanyası, Türkiye’nin kömür santrallerini kapatma takvimi açıklamasını talep ediyor. Yeşil Haber’in incelediği uluslararası raporlara göre, Türkiye, Avrupa’daki diğer ülkelerle kıyaslandığında hala fosil yakıtlara bağımlı bir enerji sistemine sahip.

İklim krizine karşı Türkiye’nin atması gereken adımlar

Kömür ve fosil yakıtlardan hızla çıkış yapılmalı, yenilenebilir enerji kaynakları artırılmalı.
Şehirlerde altyapı güçlendirilmeli, özellikle sel ve fırtına riskine karşı dayanıklı sistemler kurulmalı.
Tarım sektöründe su yönetimi iyileştirilmeli, kuraklığa dayanıklı üretim teknikleri desteklenmeli.
Bireysel farkındalık artırılmalı, enerji tüketimi azaltılarak daha sürdürülebilir yaşam alışkanlıkları teşvik edilmeli.

Yeşil Haber analizine göre, Türkiye’de iklim krizine karşı alınması gereken önlemler sadece enerji politikalarıyla sınırlı değil. Şehir planlamasından tarım politikalarına kadar geniş kapsamlı bir dönüşüm gerekiyor.

Türkiye için kritik bir eşik: İklim krizine karşı sürdürülebilir çözümler

2024 yılında yaşanan aşırı hava olayları, iklim krizinin Türkiye üzerindeki etkilerini açıkça gözler önüne serdi. Yeşil Haber analizine göre, Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadelede daha kararlı adımlar atması gerektiği açık. Eğer fosil yakıt kullanımına son verilir ve iklim dostu politikalar benimsenirse, gelecekte bu tür felaketlerin etkileri azaltılabilir.

Ancak şu anki gidişat, önlem alınmazsa daha büyük krizlerin kapıda olduğunu gösteriyor. Türkiye’nin bir an önce sürdürülebilir çözümlere yönelmesi gerekiyor.

İlgili Makaleler

View this post on Instagram

A post shared by Yeşil Haber (@yesilhabernet)